Üç tarafı denizlerle kaplı olan Türkiye jeopolitik konumu açısından son derece önemli bir noktada duruyor. Son dönemlerde sık sık gündeme gelen Türkiye’nin boğazları ile ilgili önemli karar ve sınırlamaları içeren Montrö Boğazlar Sözleşmesi bu nedenle merak konusu oldu. Birçok kişi Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin ne zaman, hangi ülkeler tarafından imzalandığını ve hangi maddeleri içerdiğini merak ediyor.
Türkiye’nin boğazları ile ilgili imzalanan ilk uluslararası sözleşme olması açısından son derece önemli olan Montrö Boğazlar Sözleşmesi, boğazların statüsü ve gemilerin geçiş hakları ile ilgilidir. 22 Haziran 1936 yılında İsviçre’nin Montrö kentinde imzalanan sözleşme, 1923 yılında Lozan Antlaşması ile beraber imzalanan Boğazlar Sözleşmesi’nin yerine geçmiştir. Boğazlar rejiminde değişiklikler yaratılması amacı ile gerçekleştirilen bu sözleşme ise Türkiye’nin Çanakkale ve İstanbul boğazları üzerindeki kontrolü ve söz hakkı uluslararası olarak kabul edilmiştir. Bu sözleşme ile Türkiye’nin boğazlar üzerinde tam kontrolünün olduğu ve barış döneminde gemilerin özgür geçiş yapması garanti altına alınmıştır.
Montrö Boğazlar Sözleşmesi Ne Zaman İmzalandı, Hangi Ülkeler İmzaladı?Montrö Boğazlar Sözleşmesi, Türkiye’nin boğazlar üzerinde söz hakkı olmasını her zaman destekleyen Birleşik Krallık’ın da desteği ile kabul edilmiştir. 1936 yılının mayıs ayında Türkiye’nin boğazların kontrolü ve geçiş hakkı ile ilgili olarak sunduğu önerinin başta Birleşik Krallık olmak üzere Lozan Sözleşmesi’nde taraf olan diğer ülkeler tarafından da kabul edilmesi ile aynı yılın haziran ayında imzalanmıştır. Montrö Boğazlar Sözleşmesi 1936 yılında İsviçre’de imzalandı.1936 yılında imzalanan bu anlaşma ile Türkiye’nin kısıtlanan hakları geri verilmiş, Türkiye boğazlar üzerinde hak ettiği söz hakkına sahip olmuştur. Bu anlaşmaya imza atan ülkeler ise Bulgaristan, Fransa, Büyük Britanya, Avustralya, Yunanistan, Japonya, Romanya, Sovyetler Birliği ve Yogoslavya’dır.
Montrö Boğazlar Sözleşmesinin En Önemli Maddeleri Nelerdir, Neleri Kapsar?Montrö Boğazlar Sözleşmesi’nin en önemli maddeleri arasında ticari ve savaş gemileri için geçiş rejimlerinin belirlendiği maddeler yer alır. Ticari gemilere serbest geçiş hakkı tanınırken, savaş gemileri ise barış dönemlerinde serbest geçiş yapabilirler.