Korona virüs pandemisinde dünya normalleşme aşamasına geçerken, ortaya çıkan Delta varyantı, küresel piyasalarda yeniden vaka artışları ve gündeme gelen tedbirler nedeniyle baskı oluşturuyor. Ekonomik veriler ve salgın cephesindeki gelişmeler piyasaların ana gündem maddelerini oluşturuyor. Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan dün yaptığı konuşmasında en önemli sorunun enflasyon olduğunu belirtirken, ekonomi reform programında yer alan KGF teminatlı programların hayata geçirileceğini ifade etti. Merkez Bankası ise bu sabah zorunlu karşılık oranlarını 200 baz puan artırdığını açıkladı.
Hafta başından bu yana risk iştahının azaldığı ve küresel borsaların zayıfladığı bir tablo izlenirken, dün yurt içinde Elvan’ın açıklamaları öne çıktı. BIST 100 Endeksi yurt dışındaki zayıf görünümün de etkisiyle dün günü yüzde 1,12 oranında kayıpla 1.356,34 puandan tamamlarken, bugün de yatay bir seyir bekleniyor. ABD borsaları dün günü karışık kapanışlarla tamamlarken, bu sabah ABD vadelilerinda hafif alıcılı bir seyir izleniyor. Asya piyasalarında genel olarak satıcılı bir seyir hâkim olurken, Avrupa vadelilerde de bu sabah hafif alıcılı bir seyir görülüyor.
BORSA İSTANBUL
Borsa İstanbul'da BIST 100 endeksi, dün satış ağırlıklı bir seyir izleyen yüzde 1,12 değer kaybederek günü 1.356,34 puandan tamamladı.
Öte yandan bugün Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), Türk lirası zorunlu karşılıkların döviz cinsinden tesis edilmesi imkanı azami oranını yüzde 20'den yüzde 10'a düşürdü, döviz cinsinden mevduat ve katılım fonuna uygulanan zorunlu karşılık oranlarını da tüm vade dilimlerinde 200 baz puan artırdı. Yapılan değişiklikler ile ilk aşamada Türk lirası cinsinden zorunlu karşılık tesislerinin 13,2 milyar TL, döviz cinsinden zorunlu karşılık tesislerinin yaklaşık 2,7 milyar dolar artması bekleniyor.
Analistler, TCMB'nin zorunlu karşılık oranları düzenlemesinin piyasalar üzerinde bir etki yapmasının beklenmediğini belirterek, Kovid-19'un delta varyantı ve para politikalarının seyri açısından ipucu verecek her türlü veri ve sözle yönlendirmenin gündemin odağında kalmaya devam edeceğini söyledi. Bugün dünya genelinde açıklanacak imalat sanayi PMI verilerinin takip edileceğini de aktardı.
Teknik açıdan BIST 100 endeksinde, bir önceki gün test edilen 1.350 bölgesinden itibaren etkili olan tepki yükselişini sürdürülemezken, hacimsiz işlemlerde 1.373 seviyesinde bulunan 200 günlük ortalamanın altında sıkışık bir seyir izlendi. Vade sonu işlemlerinin de etkisiyle gün sonu satış baskısı arttı. Endeksin 200 günlük ortalamanın ve uzun vadeli yükseliş trendinin aşağısına sarksa da kısa vadede 1.373 altında kaldıkça tepki yükselişlerinin sınırlı kalacağı ve 1.330 ilk hedef olmak üzere 1.310 seviyelerine kadar gerilemesi olasılığına dikkat çekiliyor. Endeksin yeniden 1.373 üzerine dönmesi halinde 1.385 - 1.391 seviyelerinin ilk hedef olmak güç kazanması bekleniyor. Bu seviyeleri üzerinde hacimli bir kapanış halinde de negatif eğilimden çıkarak 1.420-1.422 aralığına doğru güçlenmesi bekleniyor.
Piyasalarda bugün takip edilecek verilerde imalat sanayi PMI öne çıkıyor. 10.00'da Türkiye, 10.55'te Almanya, 11.00'de Euro Bölgesi, 11.30'da İngiltere ve 16.45'te ABD verisi gelecek. Ayrıca 12.00'de Euro Bölgesi, mayıs işsizlik oranı, 15.30'da ABD, haftalık işsizlik başvuruları ve 14.30'da Türkiye, TCMB haftalık para ve banka istatistikleri izlenecek.
KÜRESEL PİYASALAR
Küresel piyasalarda yeni tip korona virüsün (Kovid-19) delta varyantına ilişkin endişeler ve artan jeopolitik risklerle karışık bir seyir izlenirken, bugün dünya genelinde açıklanacak imalat sanayi Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) verileri takip edilecek.
Dünya genelinde Kovid-19'a karşı uygulanan aşılar 3 milyar 40 milyon dozu aşarken, başta Avrupa ülkeleri olmak üzere delta varyantının yayılımına ilişkin endişeler ve bu kapsamda gündeme gelen seyahat kısıtlamaları piyasaların odağına yerleşti.
Delta varyantının baskın tür haline geldiği İngiltere'de son 24 saatte 26 binin üzerinde yeni vaka tespit edilmesiyle "son 5 ayda günde görülen en yüksek günlük vaka sayısı" kaydedildi. Halihazırda bazı Avrupa ülkelerinin seyahat engeli koyduğu İngiltere için Almanya'nın da kısıtlamaların Avrupa Birliği (AB) genelinde alınması konusunda çalışmalar yürüttüğü basına yansımıştı. Bu kapsamda Almanya Başbakanı Angela Merkel ile İngiltere Başbakanı Boris Johnson'ın yapması beklenen görüşme piyasaların odağında bulunuyor.
ABD Merkez Bankası (Fed) yetkililerinin açıklamalarının da takip edildiği piyasalarda, Fed Dallas Başkanı Robert Kaplan, bankanın ekonomiye verdiği desteği yıl sonundan önce azaltmaya başlamasını istediğini belirterek, "Fed'in varlık alımlarının hızını azaltmasının yıl sonundan daha erken olmasını tercih ediyorum ve indirimin kademeli olması gerektiğini düşünüyorum." dedi.
Bu gelişmelerle pay piyasalarında karışık ve oynak seyrin devam ettiği, sektör bazlı ayrışmaların belirginleştiği dikkati çekerken, yeni günün Asya borsalarında satış ağırlıklı, ABD ve Avrupa endeks vadelilerinde karışık bir seyirle başladığı görüldü.
Makroekonomi veri tarafında dün ABD'de haziran ayı ADP özel sektör istihdamı 692 bin artışla piyasa beklentilerinin oldukça üzerinde geldi ve cuma günü açıklanacak tarım dışı istihdam verisinin önemini artırdı. Güçlü veriye karşın delta varyantına ilişkin endişelerle New York borsasında karışık bir seyir izlenirken, Dow Jones endeksi yüzde 0,61 yükseldi, S&P 500 endeksi yüzde 0,13 artışla rekor tazeledi, Nasdaq endeksi ise yüzde 0,17 geriledi.
ABD'nin 10 yıllık tahvil faizleri dün yüzde 1,44 ile yaklaşık 10 günün en düşük seviyesine gerilemesinin ardından bugün yüzde 1,47 seviyelerinde dengelendi. Dolar endeksi dün 92,5 ile 8 Nisan'dan bu yana en yüksek seviyeyi test etmesinin ardından bugün de yukarı yönlü seyrini 4'üncü güne taşıyarak 92,4 seviyelerinde dengelendi.
Avrupa tarafında dün enflasyonun 0,1 puanlık azalışla haziranda yüzde 1,9'a gerilemesine karşın delta varyantına ilişkin endişelerle havacılık sektörü hisseleri öncülüğünde düşüşler görüldü. İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 0,7, Almanya'da DAX 30 endeksi yüzde 1 ve Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 0,9 geriledi.
Asya tarafında da artan jeopolitik riskler ve delta varyantına yönelik endişelerle satış ağırlıklı bir seyir izlenirken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi pozitif ayrıştı. Bugün açıklanan verilere göre, imalat sanayi PMI Çin'de 0,7 puanlık azalışla 51,3'e geriledi, Japonya'da ise 0,4 puanlık artışla 52,4'e yükseldi. Bu gelişmelerle kapanışa yakın Şanghay bileşik endeksi yüzde 0,2 yükseldi, Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 0,4, Hindistan'da Sensex endeksi yüzde 0,1 ve Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,6 geriledi.
PARA PİYASALARI
İstanbul serbest piyasada dolar 8,6820 liradan, euro 10,2950 liradan güne başladı.
Serbest piyasada 8,6800 liradan alınan dolar, 8,6820 liradan satılıyor. 10,2930 liradan alınan euronun satış fiyatı ise 10,2950 lira olarak belirlendi.
Dünkü kapanışta doların satış fiyatı 8,6780 lira, euronun satış fiyatı ise 10,2890 lira olmuştu.
Dolar/TL ise dün 8,64'e kadar gerilemesinin ardından günü yüzde 0,3'lük düşüşle 8,7086'dan kapatırken, bugün bankalararası piyasanın açılışında 8,70 civarında hareket ediyor.
Dolar endeksindeki yükselişin etkisiyle euro/dolar paritesi dün 1,1845 ile 6 Nisan'dan bu yana en düşük seviyeyi görmesinin ardından bugün de aşağı yönlü hareketini 4'üncü güne taşıdı.
Zorunlu karşılık kararı dövizi etkilemedi
Merkez Bankası'ndan zorunlu karşılık hamlesi
EMTİA PİYASALARI
Brent petrolün varil fiyatı, bugün gerçekleştirilecek OPEC toplantısı öncesi 74,4-74,9 dolar dar bandında hareket ediyor. Dünkü yükselişini bugüne taşıyan ve 1.776 dolarda dengelenen altının ons fiyatı, haziran ayında yüzde 7,2 ile Kasım 2016'dan bu yana en yüksek aylık düşüşünü kaydetti.
ABD'nin ticari ham petrol stokları geçen hafta bir önceki haftaya göre 6 milyon 700 bin varil azaldı.
ABD Enerji Enformasyon İdaresi (EIA), ülkede ticari ham petrol stoklarının geçen hafta 6 milyon 700 bin varil (yüzde 1,5) azalarak yaklaşık 452 milyon 300 bin varile gerilediğini açıkladı.
Piyasa beklentisi, stokların yaklaşık 4 milyon 400 bin varil azalacağı yönündeydi.
Ticari ham petrol stoklarına dahil olmayan stratejik ham petrol stokları ise 1 milyon 400 bin varil azalarak 622 milyon 500 bin varil oldu.
Söz konusu dönemde ABD'nin benzin stokları 1 milyon 500 bin varil (yüzde 0,6) artışla 241 milyon 600 bin varil olarak kayıtlara geçti.
Altında delta varyantı yükselişi
Petrol fiyatları OPEC+ toplantısı öncesi yükseliyor
VADELİ PİYASA
Borsa İstanbul Vadeli İşlem ve Opsiyon Piyasası'nda (VİOP) ağustos vadeli BIST 30 endeksine dayalı kontrat, güne yükselişle başlamasının ardından 1.506 puanda dengelendi.
Ağustos vadeli endeks kontratı, en yüksek 1.508 puanı görmesinin ardından önceki normal seans kapanışının yüzde 0,5 üzerinde 1.506,00 seviyesinden işlem görüyor.
Dün kapanışa yakın artan satış baskısıyla düşüş eğiliminde hareket eden endeks kontratı, normal seansı önceki kapanışa göre yüzde 1,2 azalışla 1.498,25 puandan tamamladı. Endeks kontratı, akşam seansında ise 1.501,25 puana çıktı.
Analistler, yeni tip korona virüs (Kovid-19) salgınında görülen delta varyantının küresel ekonomik toparlanmayı tehdit etmeye devam ettiğini kaydederek, pay piyasalarında karışık bir seyrin hakim olduğunu söyledi.
Teknik açıdan endeks kontratında 1.520 puanın önemli direnç olduğunu aktaran analistler, aşağı yönlü hareketlerde ise 1.482 puanın destek olarak öne çıktığını ifade etti