Her yıl 25 Nisan, Dünya Sıtma Günü olarak anılıyor ve bu tarih, sıtma ile mücadelede farkındalık yaratma ve önleme stratejilerini güçlendirme amacı taşıyor. Dünya Sağlık Örgütü (DSÖ) tarafından yapılan açıklamalara göre, sıtma, dünya nüfusunun yarısını tehdit eden, ölümcül sonuçlara yol açabilen bir sağlık sorunu olarak ön plana çıkıyor.
Enfeksiyon Hastalıkları Uzmanı Dr. Meltem Öner Karaçay, sıtmanın insanlardan dişi anofel sivrisineklerinin ısırmasıyla bulaşan paraziter bir enfeksiyon olduğunu belirtiyor. Dr. Karaçay, "Sıtma, özellikle bebekler, beş yaşın altındaki çocuklar, hamile kadınlar ve AIDS hastaları gibi bağışıklık sistemi zayıf olan gruplarda daha şiddetli seyredebilir" diye ekliyor.
DSÖ'nün 2019 Dünya Sıtma Raporu'na göre, sıtma vakaları özellikle Doğu Akdeniz bölgesi gibi sıcak iklimlere sahip bölgelerde yoğunlaşmış durumda. Bulaş yolları arasında sivrisineklerin sayısı ve yaşam süresini etkileyen iklim koşulları önemli bir yer tutuyor.
Sıtma belirtileri arasında ateş, baş ağrısı ve titreme öne çıkıyor. Dr. Karaçay, "Semptomlar genellikle enfekte olmuş sivrisineğin ısırmasından 10-15 gün sonra ortaya çıkar. Tedavi edilmezse, özellikle P. falciparum türü ciddi sağlık sorunlarına ve hatta ölüme neden olabilir" şeklinde uyarılarda bulunuyor.
Tedavi ve korunma yöntemleri konusunda DSÖ, tüm sıtma şüpheli vakaların tedaviye başlamadan önce doğrulanması gerektiğini vurguluyor. Mikroskopi veya hızlı tanı testleri ile teşhis konulduktan sonra ilaç tedavisi uygulanıyor. Riskli bölgelere seyahat edeceklerin, sıtmadan korunmak için seyahatten en az iki hafta önce doktora danışmaları öneriliyor. Ayrıca, sıtma yayılımını önlemek için hastaların tedavi edilmesi ve sivrisinek kontrolü çok önemli.
Sıtma ile mücadelede en etkili yöntemlerden biri de vektör kontrolü. İç mekanların ilaçlanması ve böcek ilacı uygulanmış cibinliklerin kullanılması, sıtma bulaş riskini azaltıyor. Bu önlemler, sıtma ile mücadelede kritik rol oynayarak, hastalığın yayılmasını önlemeye yardımcı oluyor.