Sabiha Gökçen Kimdir?
22 Mart 1913 tarihinde Bursa’da dünyaya gelen Sabiha Gökçen, Mustafa Kemal Atatürk’ün sekiz manevi çocuğundan biri ve Türkiye’nin ilk kadın pilotudur. Sabiha Gökçen, Türkiye’nin ilk kadın pilotu olma unvanın yanı sıra, dünyanın ilk savaş uçağı pilotu olarak adını dünya tarihine yazdırmıştır. Türkiye’nin en önemli kadın figürlerinden biri olan Sabiha Gökçen’in adı günümüzde havalimanlarında ve birçok farklı yerde yaşatılmaktadır.
Sabiha Gökçen, uçuş kariyeri boyunca toplamda 8 bin saate yakın başarılı uçuş gerçekleştirmiştir. Toplam uçuş kariyeri boyunca 32’si özel muharebe görevidir. Mesleki kariyeri ve Mustafa Kemal Atatürk’ün manevi evlatlarından biri olması hasebiyle Sabiha Gökçen adı Türk ve dünya tarihi içinde altın harflerle yazılmıştır.
Çocukluğu ve İlk Gençlik Yılları
22 Mart 1913 yılında Bursa Vilayet Başkâtibi Hafız Mustafa İzzet Bey ve Hayriye Hanım’ın kızları olarak dünyaya gelmiştir. Sabiha Gökçen’in babası İzzet Bey, Jön Türk olduğu gerekçisiyle Edirne Defterdarıyken Bursa’ya sürgün edilmiştir. Oldukça küçük yaşlarda hem annesini hem de babasını kaybeden Sabiha Gökçen, ağabeyi Neşet tarafından büyütülmüştür.
1925 yılında Mustafa Kemal Atatürk’ün Bursa ziyareti sırasında henüz 12 yaşındayken Hünkar Köşkü’nde Atatürk’e okumak istediğini ileten Sabiha Gökçen, Atatürk tarafından ağabeyinin de izniyle evlat edinilerek Ankara’ya götürülmüştür.
Sabiha Gökçen Ankara Çankaya İlkokulunda başlayan eğitimine sırasıyla; Arnavutköy Amerikan Kız Koleji ve Üsküdar Amerikan Lisesi’nde eğitimine devam etmiştir. Öğrenimi sırasında yakalandığı bir hastalık yüzünden Heybeliada ve Viyana’da tedavi görmek zorunda kalmış ve eğitimini yarıda bırakmıştır.
Fransızca öğrenmek için bire süre Paris’te kalan Sabiha Gökçen, 1934 yılında çıkarılan soyadı kanunu ile Mustafa Kemal Atatürk tarafından Gökçen soyadı verilmiştir. 1935 yılında Türkkuşu açılış törenindeki gösterilerden etkilenerek havacılığa merak salmıştır.
Sabiha Gökçen’in Havacılık Kariyeri
1935 yılında Türkkuşu açılış töreni kapsamında planör gösterilerinden etkilenen Sabiha Gökçen, manevi babası Atatürk’ün de desteğiyle Türk Hava Kurumu Türk kuşu Sivil havacılık Okulu’na girerek yüksek planörcülük brövelerini almıştır. Okuldaki başarısıyla dikkat çeken Sabiha Gökçen 7 erkek öğrenci ile birlikte Kırım’a gönderilmiştir.
Altı aylık yüksek planörcülük eğitimini Kırım Koktebel Yüksek Planör Okulun’da tamamlayan Sabiha Gökçen, Rusya’nın başkenti Moskova’da bulunan motorlu uçak okuluna girmeyi düşündüğü sırada manevi kız kardeşinin ölümü üzerine tekrardan eğitimine ara vererek yurda dönmüştür.
Kardeşinin ölümü üzerine uzun süre hayattan kopan Sabiha Gökçen, Atatürk’ün desteği ve yardımlarıyla yeniden havacılık kariyerine başlamıştır. Eskişehir Havacılık Okulu’na giren Sabiha Gökçen, Türk havacılığının önemli isimlerinden Savmi Uçan ve Muhittin Bey’den özel uçuş eğitimi almıştır.
1936 yılında Sabiha Gökçen ilk defa motorlu uçakla uçuşunu gerçekleştirmiştir. Havacılık eğitimlerinde göstermiş olduğu başarı ve azmi sayesinde başta Mustafa Kemal Atatürk olmak üzere birçok kişi tarafından övgüye mazhar olmuştur.
1936 – 1937 yılları arasında uçuş eğitimini tamamladıktan sonra Sabiha Gökçen, Eskişehir 1. Hava Alayı bünyesinde 6 aya yakın görev yapmış ve Trakya ve Ege manevralarına katılarak üstün başarı göstermiştir.
1937 yılında Tunceli’de çıkan isyanın bastırılmasında görev alan Sabiha Gökçen, dünyanın ilk kadın savaş pilotu unvanına erişmiş ve harekât sırasındaki üstün başarıları nedeniyle Türk Hava Kurumu Murassa Madalyası’na layık görülmüştür.
Takip eden yıllarda Hatay’ın Türkiye’ye katılmasında da önemli bir rol üstlenmiştir. 1938 yılında 5 günlük bir Balkan Turu yaparak tüm dünyaya adını duyurmuş ve dünya havacılık tarihine adını yazdırmıştır.
Sabiha Gökçen doğum gününde, 22 Mart 2001 yılında Gülhane Askeri Tıp Akademsi’nde 88 yaşında hayatını kaybetmiştir.