Pisagor Kimdir? Pisagor Hayatı ve Teoremi Nedir?
Pythagoras bilinen adıyla Pisagor, MÖ 570 – MÖ 495 yılları arasında yaşamış filozof ve matematikçidir. İyonyalı bilgin Pisagor kendinden sonra Pisagorculuk akımıyla anılmaya başlamıştır. Bilinen en önemli çalışması kendi adıyla anılan Pisagor teoremidir. Sayıların Babası olarak anılan Pisagor, her şeyin matematikle mümkün olduğunu ve sayılarla ölçülebileceği görüşüne sahiptir.
Bilgeliğin dostu yani filozof olarak isimlendirilen ilk kişi olma unvanına sahiptir. Çalışmalarını ve düşüncelerini yazıya dökmediği için öğrencilerinin anlattığı kadarıyla tanınmaktadır. Pisagor tarafından ortaya atılan birçok eserin öğrencilerine ait olma ihtimali oldukça yüksektir.
Pisagor Kimdir? Hayatı ve Öğretileri
Pisagor’un MÖ 570 – MÖ 495 yılları arasında Yunanistan’ın Sisam Adasın’da doğduğu düşünülmektedir. Yüzük taşı ustası olarak anılan Mnesarkhos’un oğludur. Erken dönemlerinde ilk eğitimini Sisam Adası’nda almıştır. Ticaret işleriyle uğraşan bir aileden geldiği için babasıyla birlikte daha sonra birçok farklı kentte bulunmuştur.
Dünya tarihinin önemli filozoflarından biri olan ve Yedi Bilgeler arasında sayılan Thales’in öğrencisi olmuştur. Thales’in tavsiyesi üzerine dönemin bilimde ve özellikle matematikte öncü ülkelerinden olan Mısır’a gitmiştir. Antiphon’un Erdemde Sivrilenler Üzerine adlı eserinde yer alan bilgilere göre burada Mısır dilini öğrendiği ifade edilmektedir.
Mısır’da bir süre eğitim gören Pisagor, Sisam Adasına döndüğünde, adanın Tiran Polykrates’in baskısı altında olduğunu görünce İtalya’nın güney kesimlerinde yer alan bir Yunan kenti Crotone’ye gitmek zorunda kalmıştır. Aynı kentte efsanevi şarkıcı Orpheus’un kurduğı Orfeusçuluk etkisiyle birlikte gizli bir dini topluluk kurmuştur. Bu faaliyetleri ile döneminde siyasi faaliyetlerde bulunduğu görüşü de hâkim olmuştur.
Pisagor tarafından kurulan bu topluluk Mathematikhoi (Matematikçiler) olarak anılmaktadır. Topluluğun öğretisi olarak kişisel hiçbir şeye sahip olmadan okulda yaşıyor ve ruh göçü öğretisine sadık kalarak et yemiyorlardı. Bu okula aynı zamanda Akousmatikhoi olarak nitelendirilen öğrenciler de katılabiliyordu. Pisagor tarafından kurulan bu okul zaman içinde birçok önemli ismin yetişmesinde de katkıları olmuştur.
Pisagor Kimdir? Pisagor Okulu ve Pisagorculuk
Pisagor tarafından kurulan topluluk zaman içinde hem bir okul hem de bir dernek olarak faaliyetler yürütmüştür. Bu okulun öğrencileri kendilerini Pisagorcu olarak nitelendirmiş ve Öklid tarafından ortaya atılan aksiyomatik geometrinin temellerinin bu okulda atıldığı düşünülmektedir.
Zaman içinde farklı bir hale gelen toplulukta, çiğnenmesi halinde cezasının ölüm olduğu bir takım kurallar vardı. Bu sessizlik kurallarının ortaya çıkmasında en büyük etken, topluluğun insanların sözlerinin dikkatsizce söylediği ve eğer şüphe duyuyorsa susması gerektiği düşüncesidir.
Pisagorculukta bir diğer önemli kural ise bir kişinin acısı çoğalırken o kişiye acısını unutması yönünde ısrar etmemektir. Pisagorculukta yer alan bu kurallar ve düşünce sistemleri birçok açıdan felsefenin ve bilimin gelişmesine dolaylı olarak etki etmiştir.
Pisagor Kimdir? Pisagor Hayatı ve Teoremi Nedir?
Pisagorcular iki ana gruba ayrılmışlardır. Matematikçiler ve dinleyiciler olarak ikiye ayrılan bu grup arasında matematikçiler daha özenli ve kapsamlı eğitimler alırken, dinleyiciler sadece Pisagor’un yazılarının özetleriyle yetinmekteydi. Dinleyicilerin topluluk içinde Pisagor’u görmeye izinleri yoktu.
Pisagor’u diğer filozoflardan ayıran en önemli konulardan biri de kadınları toplumda eşit olarak görmesidir. Kadınların eşya gibi görülmesi ve sadece ev işlerinin yapmakla yükümlü oldukları görüşünü reddederek onların toplumda eşit bir şekilde çalışmalarına izin vermiştir. Pisagor’un bu görüşünün en büyük kanıtı, Pisagor’un eşi Theano’nun da bir matematikçi olmasıdır.
Pisagor’un en öneli çalışması ve buluşu Pisagor Teoremidir. Bilinen bu çalışmanın yanı sıra, müzikte 1, 2, 3 ve 4 sayılarının orantılı aralıklara dayandığını keşfetmiştir. Evreninde bu sayıların toplamı olan 10 sayısına dayandığını düşünmüştür. Öğretileri ve etkilediği kişilerle dünyanın en önemli bilginleri arasında yer almaktadır.