Topkapı Sarayı’nın İdare’ye devrinden sonra depolarda muhafaza edilen ve paha biçilmez eserlerden olan ‘Kaşıkçı Elması’ uzun bir aranın ardından bugün Topkapı Sarayı’nın silah koleksiyonunun sergilendiği Dış Hazine Bölümü’nde tarih ve sanatseverlerin ziyaretine açıldı.
Müzecilik anlamında önemli bir başarıya imza atan Milli Saraylar İdaresi Başkanlığı, Topkapı Sarayı’nın İdare’ye devrinden sonra depolarda muhafaza edilen ve paha biçilmez değerde olan hazineleri yeniden gün yüzüne çıkarmaya başladı. Bu hazinelerden ilki olan Topkapı Hançeri, uzun bir aranın ardından 18 Eylül 2019 günü Topkapı Sarayı’nın silah koleksiyonun sergilendiği Dış Hazine Bölümü’nde tarih ve sanatseverlerin ilgisine sunulmuştu. Hazinelerden ikincisi Sultan II. Mahmud Tahtı ise 2 Ekim 2019 tarihinde Bağdat Köşkü’nde sergilenmeye başlandı. Milli Saraylar İdaresi, yerli ve yabancı ziyaretçilerinin en çok sorduğu ve merakla beklediği son hazineyi de bugün sergiye çıkararak müzecilik anlamında önemli bir başarıya imza attı. Tarihi elmasların en büyüğü ve en meşhuru olarak gösterilen 86 karat ağırlığındaki Kaşıkçı Elması, Topkapı Sarayı’nın silah koleksiyonun sergilendiği Dış Hazine Bölümü’ndeki yerini aldı. Göz alıcı parıltısıyla tüm dikkatleri üzerine çeken Kaşıkçı Elması bugünden itibaren tarih ve sanatseverler tarafından görülebilecek.
Sultan I. Mahmud’un Nadir Şah’a hediye edilmek üzere yaptırdığı ancak Şah’ın ölümü üzerine Topkapı Sarayı hazinesinde muhafaza altına alınan zümrüt ve elmas taşlarla süslü Topkapı Hançeri, dünyanın sayılı hazineleri arasında gösteriliyor. Topkapı Hançeri, Osmanlı döneminde yaşayan mücevher ustalarının ne kadar maharetli olduğunu gösteren inceliklerle bezeli. ‘Dünyanın en değerli hançeri’ olarak gösterilen hançer, kabzasıyla da benzersiz. Kabza üzerinde 3-4 milimetrelik üç zümrüt taş ve yine kabzanın en üst kısmındaki kapak üzerinde tek parça bir zümrüt taş yer almakta. Kapaktaki zümrüt etrafında kesilmiş mücevherler, içinde ise Londra’da üretilmiş bir saatin bulunduğu hançerin kını altın sırlar ve sepet içinde stilize hafif kabartma meyve mineleriyle süslü.
Uzun bir aranın ardından yeniden sergiye çıkan Sultan II. Mahmud’un saltanat koltuğu da dikkat çeken eserlerden biri oldu. Bağdat Köşkü’nde sergilenen 19. yüzyıl etiketli, Avrupai tarzda tasarlanmış, Osmanlı devlet armalı ve II. Mahmud tuğralı taht, tarihi değeri ve estetiğiyle hayranlık uyandırdı.
Yüksek güvenlik önlemleri altında Saray’ın Dış Hazine Bölümü’ne taşınan Kaşıkçı Elması, silah koleksiyonlarındaki yerine yerleştirildi. Dünyanın sayılı mücevherleri arasında gösterilen 86 karat ağırlığındaki armut biçimindeki elmasın etrafı 49 adet iri pırlantayla çevrili. Birçok elmas uzmanı Kaşıkçı Elması’nın, 19. yüzyıl başında kaybolan tarihi Pigot elması olabileceğini kanıtlamaya çalışmış ancak bu elmasın 1680’lerin başında Saray Hazinesi’ne satın alma yoluyla girdiği biliniyor.
Söz konusu elmasın 84 karat ve 86 karat olarak kayıtlarda değişik geçmesinin nedeni metrik ve antik karat sistemleri arasındaki farktan ileri geliyor.
(Selim Bayraktar/İHA)