Ülkemizde her yıl 3-9 Kasım Organ ve Doku Bağışı Haftası kutlanmaktadır. “Kış ayları, kronik böbrek yetmezliği olan veya böbrek nakli olmuş hastalar için zor aylardır. Bu aylarda sık görülen viral kökenli olan soğuk algınlıkları, bazen ciddi problemlere yol açabilir” diyen İstanbul Okan Üniversitesi Hastanesi Genel Cerrahi Uzmanı ve Organ Nakli Bölüm Başkanı Prof. Dr. Alp Gürkan, uyarılarda bulundu.
Soğuk hava, gövde ve başın vücut ısısını korumak için kol ve bacaklara daha az kan verilmesine neden olur. Kan akışındaki bu azalma, hastalıklarla savaşmak için o bölgelere daha az beyaz kan hücresi gitmesine neden olur. Kış ayları, kronik böbrek yetmezliği olan veya böbrek nakli olmuş hastalar için ise daha da zor aylardır.
Böbrek Hastaları Grip Aşısını İhmal Etmemeli
Bu aylarda sık görülen viral kökenli olan soğuk algınlıkları bazen ciddi problemlere yol açabilir. Böbrek işlevleri sınırda olan hastaların böyle bir enfeksiyon geçirmeleri geçici veya kalıcı böbrek hasarlarına neden olabilir. Bu nedenle, böbrek nakli olan veya böbrek işlevleri sınırda olan hastalara mutlaka grip aşısı önermekteyiz.
Bilinçsizce Antibiyotik Veya Ateş Düşürücü İlaçlar Kullanmayın
Soğuk algınlığı yüksek ateş ile seyrediyorsa bu kişilerin tükettikleri sıvı miktarına da dikkat etmeleri gerekiyor. Ateşli dönemde terleme ile sıvı kaybedecekleri gibi, iştah ve susuzluk hissinin azalması ile de hastalar sıvısız kalıp böbrek yetmezliğinin derinleşme tehlikesi ile karşı karşıya kalabilirler. Böbrek yetmezliği olan veya böbrek nakli olan insanların da her soğuk algınlığında veya ateşli hallerde bilinçsizce antibiyotik veya ateş düşürücü ilaçları kullanması sakıncalıdır. Mutlaka bir hekime gitmeli kan tahlili ve gerekirse hastalığa neden olan mikrobun varlığını araştırmak için kültür yaptırılmalıdır. Unutulmamalıdır ki, böbrek yetmezliği nedenlerinden biri de tekrarlayan enfeksiyonlar ve bunlara karşı uygulanan tedavilerin yanlış veya yetersiz olmasıdır.
Burnunuzu Sıcak Tutun!
Soğuk burun, rinovirüslerin üremesi için daha fazla fırsata neden olur; sıcak tutmak için burnu bir eşarp veya yün atkı ile kaplamak, soğuk algınlığı şansını azaltmanın etkili bir yoludur.
Çocuğunuz İdrar Yolu Enfeksiyonuna Çok Yakalanıyorsa Dikkat!
Kış aylarında özellikle kız çocuklarının dikkat etmesi gereken bir durum da, idrar yolu enfeksiyonlarıdır. Maalesef ülkemizde çocuk yaş grubunda böbrek yetmezliğinin önemli bir sebebi de sık tekrarlayan idrar yolu enfeksiyonlarıdır. Bu durumda, idrar reflüsü gibi idrar yolu enfeksiyonuna neden olabilecek patolojiler araştırılmalıdır.
Sağlıklı Yaşayın!
Kış aylarındaki bu olumsuzlukları azaltmak için dinlenme, düzenli uyku ve beslenme de önemlidir. Gecelik yedi ila dokuz saat uyuyun. Yedi saatten az veya dokuz saatten daha uzun süre yatmak, kalp ve damar sağlığı ve tansiyonu üzerinde olumsuz etkiler yaratabilir. Yüksek kaliteli uyku, stresi azaltmak ve gün boyunca enerji seviyesini yükseltmek için önemlidir. Kafein, suni ışık ya da yatma zamanına yakın yoğun fiziksel aktivite kaliteli bir uyku çekmenizi engeller. Diyetinizi önceliklendirdiğiniz kadar uykunuzu da önceliklendirin! Kış aylarının getirdiği diğer bir problem de hareketsiz kalmaktır. Özellikle böbrek nakli olan kişiler iyi korunarak en azından yürüyüşlerine devam etmelidir. Hareketsiz kalmak, kasları zayıflatacağı gibi gereksiz kiloların alınmasına neden olur. Dışarı çıkılamıyorsa bile, evin içinde her gün en azından yarım saat kültürfizik hareketleri yeterli olur.
El Hijyeninize Dikkat Edin!
Düzenli el yıkama, mevsimsel hastalıklarla savaşmanın kolay bir yoludur. El dezenfektanını arabanızda veya çantanızda saklayın, mümkün olduğu kadar genel kalemlere veya kapılara dokunmayın. Özellikle böbrek nakli olmuş kişilerin, bu kış aylarında toplu yerlerde zaman geçirmelerinden sakınması ve sık sık ellerini yıkamaları yararlı olacaktır.
Su İçmeyi Unutmayın
Kış aylarında susuzluk hissinde de, bir azalma söz konusudur. Bu nedenle, mutlaka yeterince sıvı almaya dikkat edilmelidir. Böbrek işlevi sınırda olan hastalar için yeteri kadar sıvı tüketmeleri demek çok su içmek anlamına gelmemelidir. Bu kişilerde aşırı sıvı tüketiminin de zararı vardır. Aşırı su tüketimi su zehirlenmesi dediğimiz durumlara da yol açabilir. Bu da beyin ve akciğer ödemine kadar giden ciddi durumlara yol açabilir.
Arkadaşlarınızla Zaman Geçirin!
Bağışıklığı artıranın en güzel yolu, arkadaşlarla zaman geçirmektir. Sosyalleşmenin bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olduğu gösterilmiştir. Stres ise hastalığı şiddetlendirebilir ve uykunuzu azaltabilir, bağışıklık yanıtınızı daha da düşürebilir.