Normalde etil alkol (etanol) maddesinin kullanıldığı içkilerde, daha ucuz olması nedeniyle kullanımının oldukça tehlikeli ve yasak olduğu metil alkol kullanılmaktadır. Kimyasal içerikleri bakımından birbirleriyle oldukça benzer olan bu iki etken madde, aslında oldukça tehlikelidir. Özellikle metil alkolün içeceklerde ve gıdalarda kullanımı ölümcül sonuçlar doğurabilmektedir.
Türkiye’de hala tam anlamıyla engellenemeyen sahte alkol üretimi ve tüketimi hala zehirlenme vakalarında ilk sıralarda yer almaktadır. Son yıllarda sahte içki, uyuşturucu vb. ürünlerle mücadelelerin yoğunluk göstermesi sahte içkiden dolayı yaşanan ölümlerin oranını büyük ölçüde azaltmıştır. Geçtiğimiz günlerde Adana’da yaşanan son olayda 12 kişinin sahte içkiden hayatını kaybetmesi üzerine, metil alkol ve sahte içkiler yeniden gündeme gelmiştir. Kullanıldıktan sonra ilk belirti olarak görme bozukluklarına neden olan metil alkol zehirlenmelerini büyük bir çoğunluğu ölümle sonuçlanmaktadır.
Normal şartlar altında etil alkol içkilerde; birada %4 – 8, şarapta %9 -14 ve diğerlerinde %35 – 40 civarında kullanılmaktadır. Etil alkol yerine, etil alkolle nerdeyse aynı yapıda olan ancak oldukça tehlikeli olan metil alkol kullanılarak sahte içkiler üretilmektedir. Daha ucuz olması ve etil alkol ile birebir benzerlik göstermesi nedeniyle bu madde çok sık tercih edilmektedir. Her yıl yüzlerce kişinin sahte içki kullanımı nedeniyle metil alkol zehirlenmesi yaşadığı kayıtlara geçmiştir. İçişleri Bakanlığı ve güvenlik güçleri tarafından son yıllarda yürütülen başarılı operasyonlar sayesinde binlerce sahte içki üretim tesisi tespit edilmiş ve üretilen binlerce şişe sahte içki başarıl bir şekilde imha edilmiştir.
Sahte İçki Zehirlenmesi Nasıl Anlaşılır?
Sahte içki tüketimi sonrasında zehirlenmelerin fark edildiği daha ilk dakikada kişilere acil müdahalelerin yapılması oldukça önemlidir. Metil alkol kullanılan sahte içkileri tükettikten sonra erken müdahale edilmediği takdirde sahte içki tüketimi öldürücü sonuçlar doğurmaktadır. Metil alkol ucuz olmasından dolayı sahte içki yapında en çok tercih edilen ve etil alkol ile benzerlik gösteren ürünler arasında yer almaktadır.
Ağız yoluyla alındıktan kısa süre sonra emilip kana karışan metil alkol, kullanımından itibaren kişide önemli belirtiler vermeye başlar. Kana karışan metil alkol tüm vücuda ve organlara yayılarak kişide önemli sağlık sorunlarının başlamasına neden olur. Zehirlenme özellikleri zaman ilerledikçe kişide daha ağır ve belirgin özellikler göstermektedir.
Metil alkol bazlı sahte içki tüketen kişilerde yaygın olarak gözlemlenen belirtiler; baş ağrısı, baş dönmesi, sersemlik hissi, bulantı vb. ilk belirtileridir. 12 ve 36 saat arasında benzer sorunlarla birlikte kişilerde; körlük kusma, ishal, taşikardi, bilinç kaybı, nörolojik bozukluklar ve koma olarak ağırlaşarak devam eder. Sahte içki zehirlenmesi şüphesi taşıyan kişilerin mutlaka ilk belirtileri aldıktan sonra uzman bir sağlık kuruluşuna başvurması gerekmektedir. Metil alkol zehirlenmesinde erken müdahale edilmeyen hastaların ölüm riski oldukça fazladır.
Sahte içki zehirlenmelerinin en bilinen ve en belirgin özelliği görme bozukluklarıdır. Özellikle bulanık görme ve ilerleyen saatlerde körlük, sahte içki zehirlenmelerinin en bilinen belirtisidir. Metil alkol etken maddesi kişilerde kullanıldıktan kısa süre sonra; retinal ödem, optik disk hiperemisi vb. birçok göz sinirine zarar vererek körlüğe neden olur. Saf metil alkolün sadece 10 Ml’si bile ciddi görme bozukluklarına ve zehirlenmelere neden olabilir.
Sahte İçki Mücadele Ölümlerin Azaltılmasında Etkili Oldu!
Sahte içki ve yasa dışı uyuşturucu maddelerle mücadele kapsamında son yıllarda yürütülen kapsamlı operasyonlar sayesinde, geçen yıllara göre bu yıl sahte içki nedeniyle yaşanan zehirlenmeler ve ölümler büyük ölçüde azaltıldı. Geçtiğimiz günlerde Adana ve Ankara’da yapılan sahte içki operasyonları kapsamında binlerce polis görev aldı. Adana’da 12 kişinin ölümüyle gerçekleşen sahte içki olayından sonra Adana genelinde çok sayıda polisin katılımıyla gerçekleştirilen operasyonlarda binlerce sahte içki deposu imha edildi.
Yaklaşık 300 polisin katılım gösterdiği sahte içki operasyonunda; 238 şişe sahte içki ve 28 şişe kaçak içki ele geçirildi. 9 iş yerine sahte içki nedeniyle yaklaşık olarak 17 Bin TL idari para cezası kesildi.
Emniyet Müdürlüğünden yapılan açıklamada; son bir aylık süre içinde Adana ve Mersin ve Niğde’de toplamda 13 kişinin hayatını kaybettiği açıklandı. Sahte içki zehirlenmelerinin ve ölümlerin artması üzerine operasyonlarına hız veren emniyet güçleri, önümüzdeki yıllarda sahte içki nedeniyle yaşanan ölümleri büyük ölçüde azaltacakları düşünülmektedir.
Sahte içkilerin ölümcül etkiye neden olmasının en önemli nedeni, normalde alkolde kullanılan etil alkol yerine, metil alkolün kullanılmasıdır. Metil alkolün kana karşımasından kısa bir süre içinde ciddi zehirlenmelere yol açtığı bilinmektedir. Sahte içki nedeniyle zehirlenen kişilerin durumu fark etmelerinin ardından vakit kaybetmeden acil müdahale almaları gerekmektedir. Sahte içki zehirlenme tedavisi için uygulanacak ilk adım ise vücudun herhangi bir bölgesine temas etmişse o bölgenin bol su ile yıkanmasıdır.