Nargile içerisine barındırdığı ağır metaller ve kanserojen maddeler neticesinde bor tüketiminde ortalama 4-5 paket sigaraya eş değer bir zehirlenme meydana getiriyor.
İstatistikler isenargilenin zararlarına maruz kalanların büyük bir bölümünün yaşlarının 15 ile 21 arasında değiştiğini gösteriyor.
Gençlerin büyük bir bölümü meyve aromalı nargileleri tercih ediyor. Bu gençlerin ise %90’ı bu zevkten vazgeçmek istemiyor. Yani nargilenin zararlarına rağmen, nargileyi bırakmak istemiyor.
Nargile’nin bu kadar zararlı olmasının sebebi içerdiği nikel, kobalt ve kurşun oranının sigaradan çok daha yüksek olması. Sigarada 30-80 ng kurşun bulunurken, nargilede bu oran 6870 ng.
Yine bir başka örnek; sigara dumanında 45-125 ng arsenik varken, nargilenin zararlarının baş sebebi olan arsenik, nargilede165ng.
Bu maddelerin neredeyse tamamı toprak üzerinden tütüne geçerek gençlerimizin zarar görmesine sebep olan maddeler. Ve bu maddelerin tamamı “zehir”. Nargile içerken gençlerin farklı yöntemlerle güvende olduklarını düşündükleri tespit edildi. Özellikle içerisindeki şişede duran suyun zamanla renk değiştirmesi, gençlerin zehrin suda kaldığına inanmasına sebep oluyor. Tıpkı filtreli sigaradaki durum gibi.
Diğer yandan Nargile kafelerin şaşalı bir ortamda dekore edilerek gençleri cezp etmesi de acı bir gerçek olarak karşımızda duruyor. Nargile kafeleri en çok ziyaret edenler arasında üniversite öğrencileri ve lise öğrencileri yer alıyor.18 yaşın altında olmalarına rağmenbu kafelere gelip nargile dumanının zararlarına maruz kalan genç nesiller, ileride kendilerini bekleyen Akciğer kanseri, Kronik bronşit, zatürree, solunum yolu enfeksiyonları ve kalp rahatsızlıklarından habersiz zehirlenmeye devam ediyor.
01.01.2013 tarihinden itibaren kapalı ortamlarda nargile içilmesi, Türkiye’de yasaklanmıştır.
Adem Alim bey, doğal yaşam uzmanı olarak nargilenin kullanımın azalması ve yan etkilerinin daha çok insan tarafından öğrenilmesi için nargile tüketimine karşı bilinçlenme kampanyasına başladınız. Öncelikle sizi bu duyarlılığınız içinkutlarız.
Nargile, Ortadoğu'dan bugün dünyanın bir çok ülkesine yayılmış olan, farklı toplumların tükettiği bir tüketim maddesi ancak sigara hakkında daha çok bilgi sahibi olan insanlar ne yazık ki nargile konusunda pek bilgi sahibi değil. Bu nedenle şunu öğrenerek başlayalım.
Nargile nasıl bir tütün tüketimidir?
Nargile meyve aromaları ile tütünlerin, kömür ile ısıtılarak, dumanın suyun içinden geçtikten sonra ağza ulaşması ile tüketilir. Her ne kadar meyve aramaları olsa da bu bağımlılık yaratan, iç organları, cilt, saç, nefes alıp verme ve bir çok konuda ciddi hastalıklara davetiye çıkartan eğlenceli gibi görünen sinsi bir tehlikedir.
Nargile mi daha zararlıdır yoksa sigara mı?
Şüphesiz her ikisi de zararlıdır. Ancak nargile kullanımında kişiler fazla oranda karbon monoksit, katran ve en azından 80 zararlı kimyasal maddeyi gönüllü olarak tüketmektedir. Bunların içinde 27 farklı kanserojen madde olduğu bilinmektedir. Nargilede arsenik, krom, nikel, kobalt ve kurşun gibi ağır metaller de bulunmaktadır. Bu maddeleri kullanmak kansere davetiye çıkartmak demektir.
Bir nargile kaç paket sigaraya eş değerdir?
Dünya Sağlık Örgütü’nün araştırmaların sonucuna göre bir nargile kullanımı ortalama 2 ile 80 dakika sürmektedir. Bu süreç ise en az 50 ile 100 sigaraya eşdeğerdir. Ancak insanlar bunu fark edemiyor, daha çok duman çıkarmak, eğlenmek veya şakalaşmak için daha fazla duman çekiyor, hatta nefeslerinin sonuna kadar nargile içerek ciğerlerinin neredeyse tamamını nargile dumanıyla doldurmaktadırlar.
Nargile tüketimi ile hangi hastalık veya rahatsızlıklara yakalanma ihtimalimiz var?
Sigara içen kişilerde görülen belirtilerin hepsi nargile içenlerde de görülmektedir. Nargile içmek kanser hastalıklarını tetiklemektedir. Kalp ve damar hastalıkları ilk sırada yer alıyor. Nargile tüketimi çeşitli kanser hastalıklarına yol açmaktadır. Tabi ki hepatit c, herpes gibi enfeksiyonel hastalıklarda görülmektedir.
Nargile tütünü ve tüketim alanları ile ilgili ciddi çalışmalar yapan ülkeler veya kurumlar var mı?
Tütünle mücadele konusunda Türkiye ciddi anlamda başarılı olmuştur. Almanya bu konuda çok geri sıralarda yer almaktadır. Türkiye’de nargile tütünü satışı ve tüketimi izne bağlıdır. Aynı şekilde Türkiye Dumansız Hava Sahası çalışmaları kapsamında tütün ve tütün ürünlerine savaş açmış durumda. Ancak gelen istatistiklere bakıldığında sigara içen insanların sayısı da gün geçtikçe artmaktadır.
Nargile hangi kurumlar tarafından denetliyor? Denetim ve kontrolü yeterli mi?
İlçe merkezlerine bağlı olan sağlık kurumlar denetliyor. Ancak yeterli değil ve yasal olarak bir takım eksiklikler var. Ancak burada görev sadece devlet kurumlarına düşmüyor. Sivil toplum örgütleri de sigara ve nargile konusunda bilinçlendirme çalışmaları yapmalılar.
Almanya bir çok konuda insanlara özgürlükler sunan bir ülke ve Almanya ve bir çok Avrupa ve Amerika ülkesi tütün kullanımı sosyal haklar kapsamında görüyor ve yasaklanıyor ancak içilecek alanları kısıtlıyor. Örneğin kapalı alanlar, tren istasyonları, alış-veriş merkezleri ve lokantalar, otobüsler gibi yerlerde tütün tüketmek yasaktır.
Sigara ve alkol hakkında halkı bilgilendiren içerikler üreten çeşitli ülke sağlık bakanlıkları ve kuruluşları nargileye de aynı tepkiyi veriyor mu?
Hayır. Yeterince tepki verilmiyor. Nargile kullanımı çok tehlikeli olmasına rağmen maalesef güncel hayatımızda hiç de tepki görmüyor. Çünkü nargile özelikle Almanya'da pek fazla tanınmıyor. Almanya'nın geçmişinde de sigarayı bulabilirsiniz ancak nargileyi asla.
Nargile ülkeye gelen Ortadoğu kökenli özellikle Arap uyruklu insanlar tarafından geldi. Kiokslar ve kafeler aracılığıyla yayıldı. Aslında nargile belki de sigara kadar dikkat çekmiyor, genelde umuma açık ancak nargile için mekanlar özel yaşam alanları ve kafeler tercih ediliyor. Öyle düşünüyorum ki ne zaman nargile de sigara kadar her yerde rahatlıkla tüketildiğinde devletler ve kurumlar da o zaman fark edecekler gibi görünüyor.
Nargile tüketmeyen ancak tüketilen ortamda kalan insanlarda tehdit altında mı?
Pasif içiciler en az aktif içiciler kadar zarar görür. Yani hiç bir şekilde sigara ve nargile tüketmeseniz ancak tüketilen yerde bulunursanız sizde tüketmiş kadar zehirlenmiş olursunuz. Bakın burada zehirlenirsiniz diyorum. Bu nedenle bebeklerin, çocukların, astım bronşit hastalarının , gebelerin, yaşlıların, kalp ve damar hastalıkları olanların arkadaşlarını uyarmaları, onların yanında bulunmamaları gerekir.
Sigaranın uyuşturucu ve alkol kullanımında bir basamak olduğu söylenir peki nargilenin bunda etkisi nedir?
Özellikle gençlerin beynine işlenmiş olan bir düşünce var. Gençler arasında nargilenin daha sosyal ve zararsız bir tütün ürünü olduğu yönünde yanlış bir kanaat var. Elbette nargilede bağımlılık yapar ve özellikle sigara gibi uyuşturucu bağımlılığı yapar.
Ayrıca nargile tütüne esrar ve türevi doğal veya sentetik bir çok uyuşturucu da katılabilir. Farkında veya farkında olmayarak nargile ve sigarayla başlayan süreç sizi uyuşturucu müptelası biri haline getirebilir. Hatta burada dikkatini çekmek isterim ki uyuşturucu satıcıları bizlere bu araçlarla sonu çok kötü olacak tuzaklar kurabilirler.
Nargile tütünlerinde sigaraya oranla meyve aromaları kullanılmakta bunun nedeni nedir?
Aroma kokular zararsız hissedilir. Meyveli olarak sunulması kişilerin hoşuna gider. İnsanlar oralet sipariş eder gibi nargile sipariş eder. Bana bir elmalı, bana bir kavunlu, bana karpuzlu, bana anason meyve karışık, bana karışık meyveli, kivili, çilekli ve diğerleri... Sizde duydunuz. Elma, armut, kavun, karpuz, çilek sözcüklerini söylediğimizde veya duyduğunuz da aklınıza hiç zarar geliyor mu? Bu çilek seni öldürecek, bu kavun zehirli, bu elma portakal sağlığa zararlı aman tüketme desem de beyniniz bunu kabul etmeyecektir. Gördünüz mü işte nargile bu kadar sinsi ve aklımıza zararı gelmiyor , tatlı meyve aroması ve kokusu, ortalığı dumana boğma yarışmaları ve gülüşmeler akla geliyor... İşte bu nedenle nargile en tehlikeli zehirlerdendir.
Türkiye ve Almanya'yı nargile tüketiminde hangi kriter ve gözlemlere göre kıyaslıyorsunuz?
Almanya'nın hemen hemen her köşesinde nargile barları açılmaktadır. Maalesef müşterilerin çoğu yabancılardır ve çoğu Arap ve Türklerdir. Zaten nargileyi de Almanya'ya onlar getirdi. Türkiye’de görmeye alışık olduğumuz manzaralar ne yazık ki Almanya'da görünmeye başladı.
Türkiye’de bile her yerde bu kadar nargile bulunmazken Arap göçmenler neticesinde her bakkal, büfe, tütüncü ve benzeri dükkanlarda nargile şişesi ve tütünleri satılmakta. Almanlar ve Avrupalılar nargileye yabancı olsalar da özellikle Arap göçmenlerle yapılan arkadaşlıklar ile nargile ile tanışmak mümkün. Ne yazık ki Türkler ve Kürtler de nargile tüketiminde bir faktör.
Almanya'ya deyince aklımıza bu ülkede nargilenin tüketildiği dahi gelmezdi ancak bugün bir çok cadde ve sokakta yer alan sigara satışı yapan veya kiosk adı altında çalışan mağazalarda nargile ve tütünlerini görmekteyiz ki bu bizler için bile şaşırtıcı bir durum peki nargile Almanya'ya nasıl geldi?
Almanya'da nargile içmek moda haline geldi. Arkadaş arasında bir eğlence aktivitesi olarak görülüyor.
Araplar tüketiminin artması ve tanıtımının yapılması konusunda başı çekiyor. Ancak Kürt ve Türk gençleri de nargilenin yayılmasında pay sahibi.
Almanya'da hangi sınıftan ve toplumdan insan daha çok nargile tüketiyor? Bununla ilgili istatistik veya gözlemleriniz varsa paylaşabilir misiniz?
İşadamlarının veya akademisyen kesimden nargile kullananlara denk gelmedim. Nedense işçi sınıfındaki ailelerde ve eğitim seviyesi düşük veya normal olanlarda daha yaygın. Bununla ilgili her hangi bir istatistik çalışması yapıldı mı bilmiyorum ama şu bir gerçek ki eğitim ve bilinç oranı yükseldikçe sigara, nargile ve alkol miktarında azalma oluyor. Bakınız Kamil İlbeyi bey alkol deyince aklıma geldi. Almanya bira ile özdeşleşmiş bir ülke. Her yerde rahatlıkla alkol tüketebilirsiniz. Sadece içecek satan marketlerde çeşit çeşit alkol alabilirsiniz ancak alkol tüketimi ve sonuçlarına bakarsak Türkiye’de daha fazla taşkınlık ve akabinde üzücü sonuçlar olduğunu görmekteyiz. Özellikle 30 yaş ve sonrası tüketmesi gereken miktarı biliyor, kendini tanıyor ve kendini durduruyor ancak Türkiye ve bir çok Balkan, Asya ve Afrika ülkesi için bunu söylemek imkansız.
Türkiye'de sigara reklamları yasağa tabi. Sigara ve nargile reklamları yapılmadığı gibi dizilerde yer almayan tütün ürünleri sinema filmlerinde yer alması halinda buzlanarak televizyonda yayınlanıyor Almanya'da böyle bir uygulama var mı?
Burada böyle bir uygulama yok. Daha önce de söylediğim gibi bunları tüketmekte sosyal haklar içinde bunun dışında reklamlar milyonlarca euroluk bir ticaretin en önemli pay sahibi. Belki de sırf bu yüzden bir yasak yok belki de nedenler farklı. Ancak mutlaka Almanya'da da uygulanmalı.
Açık hava reklamlarında tütün reklamlarının olması, televizyon ve gazetelerle sürekli ön planda tutulması, çeşitli paket, gramaj, içime hazır veya salt tütün olarak satılan ürünler sigara ve nargileye çocukların meyletmesini ve erişilir olmasını nasıl etkiliyor?
Reklâmlar aracılığıyla sigara sürekli tanıtılmakta. Elbette 18 yaşın altındaki çocuklara satışı yasak ancak bu reklamlar aracılığıyla sürekli insanların aklında yer ediniyor ve bilmeyenler merak ediyor tüketiyor. Burada Türkiye’de olduğu gibi standart sigaralar yok. 20 dal sigara ile başlayan paketlerde miktar artabiliyor. Ayrıca tütün, kağıt ve filtreyi ayrıca temin edip farklı şekillerde tabakalarda saklayabilir ve sarabilirsiniz. Sigara sarmanın hoşuna gitmesiyle sigara içen ve buna çok özen gösteren insanları bulmak zor değil. Ayrıca ekonomik olarak da sizlere farklı ürünler, gramajlar ve fiyatlar ile tüketimi arttıran etkenlerden.
Almanya'da sigara ve tütün tüketimi hakkında hangi hallerde ceza sistemi işliyor?
İçilmesi yasak olan alanlarda tüketimi veya filtrenin yere atılması ile eyalet veya şehir yasaları kapsamında değişen oranlarda para cezaları kesilmektedir.
Sizler Almanya'da nargile tüketiminin azalması için ne gibi çalışmalar yapıyorsunuz?
Yargılamak yerine daha net bir şekilde tavır sergilememiz gerekiyor. Zararlı olduğunu anlatmaya çalışıyorum. Bırakmaları için ikna çabası içerisindeyim.
Nargile konusunda Almanya'da anneler ve babalar tamamen güçsüz kalıyorlar.
Bu açıdan beraber bir kampanya başlatarak özellikle sosyal medyada nargileden kaynaklanan sorunlar ve tedavi yolları ile insanları bilgilendiriyoruz.
Anneler ve babalardan olumlu yorumlar geliyor. Çaresiz kaldıklarını belirtiyorlar.
Nargile tüketimine karşı başlatmış olduğunuz duyarlılık ve tüketimi terk etmek hareketi sizce ne kadar insana ulaşacak ve nasıl etkileri nasıl olacak?
İnsanlar yavaş yavaş aydınlanıyor, bilinçleniyor. Gün geçtikçe kansere yakalanma riski artıyor. Kalp krizi, damar tıkanıklığı, tansiyon yüksekliği, kanser hastalığı, iktidarsızlık, ereksiyonda azalma, solunum hastalıkları, erken menopoz gibi hastalıklar artıyor.İnsanlar sağlıklı yaşamaları için kendilerince karar almalarının gerektiğini hissedecekler.