BELGRAD (AA) - Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, "(Türkiye-Sırbistan-Bosna Hersek Üçlü Zirvesi) Yarınki zirvenin ardından liderler olarak Sremska Raca-Kuzmin hattının temelini atarak Belgrad-Saraybosna Otoyolu Projesi'ni başlatıyoruz. Böylece bölgemizde gönülleri birbirine kavuşturan yeni bir dostluk ve barış köprüsü inşa edeceğiz." dedi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ve Sırbistan Cumhurbaşkanı Aleksandar Vucic, Sırbistan Sarayı'nda başkanlık ettikleri Türkiye-Sırbistan Yüksek Düzeyli İşbirliği Konseyinin ardından ortak basın toplantısı düzenledi.
Eski Sırp lider Kral Aleksandar'ın yaklaşık bir asır önce bir daha Sırplar ile Türkler arasında savaş olmaması temennisini anımsatarak, Türkiye ile sadece barış içinde iyi ilişkiler kurmak istediklerini söyleyen Vucic'in ifadelerine atıfta bulunan Erdoğan, "90 yıl önce Kral Aleksandar böyle güzel bir temenni de bulunmuştu, şimdi de Cumhurbaşkanı Aleksandar bu temenniyi hayata geçiriyor diye ben buna inanıyorum. Ondan dolayı da sizleri ayrıca kutluyorum." diye konuştu.
İkili ve Yüksek Düzeyli Stratejik Konsey toplantılarının verimli bir şekilde gerçekleşmesinde mevkidaşının müstesna bir etkisi olduğunu dile getiren Erdoğan, Vucic'e teşekkürlerini iletti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, 9 anlaşmanın imzalandığını anımsatarak, bunun konsey toplantısının ne kadar verimli olduğunu gösterdiğini aktardı.
Sırbistan'ı 2 yıl aradan sonra tekrar ziyaret etmekten duyduğu memnuniyeti ifade eden Erdoğan, 2019 yılının iki ülke arasındaki diplomatik ilişkilerin 140'ıncı yıl dönümü olmasının ayrı bir önem ifade ettiğini bildirdi.
Görüşmelerinde 2 yıl içinde yapılanların değerlendirildiğini ve kendilerine yeni hedefler belirlediklerini belirten Erdoğan, ikili ilişkilerin yanı sıra bölgesel gelişmeleri de ele alma fırsatı bulduklarını söyledi.
Görüşmeleri öncesinde Devlet Arşivlerinin ortak sergisini gezdiklerini anımsatan Erdoğan, Başbakanlığı döneminde İstanbul'da inşa ettikleri arşivin müstesna diyebileceği bir güzelliğe sahip olduğunu dile getirdi.
Arşivin hemen her anlamda iftihar edebilecekleri bir hale geldiğine değinen Erdoğan, yetişmesi halinde 29 Ekim'de Cumhurbaşkanlığı Külliyesi içerisinde Cumhurbaşkanlığı Kütüphanesi'nin de açılışını yapmayı planladıklarını anlattı.
Kütüphanenin 5 milyon cilt kitap alacak durumda olduğu bilgisini paylaşan Erdoğan, "İnanıyorum ki gençliğimizi, gençliğin ötesinde yediden yetmişe herkesi çok çok hayran bırakacak bir kütüphane." dedi.
- "Yatırımların devamını istiyorum"
Sırbistan ile hemen her alanda ilişkileri geliştirmenin gayretinde olacaklarının altını çizen Erdoğan, 140'ıncı yıl için hazırlanan anı pullarının tarihe yeni bir not daha düşmelerine vesile olduğunu söyledi.
Farklı alanlarda anlaşmalar imzalandığına dikkati çeken Erdoğan, "Bu metinler ilişkilerimizin ahdi temelini daha da tahkim etmiştir. İş birliğimiz mükemmel bir seviyeye ulaşmıştır. Şüphesiz bunda kıymetli dostumun büyük payı ve katkısı var." ifadesini kullandı.
İş dünyası temsilcileriyle bir araya geleceklerini hatırlatan Erdoğan, Türk iş adamlarının Sırbistan'ın farklı bölgelerinde iş imkanları oluşturan yatırımlarının bulunduğunu belirtti.
Türk yatırımcılara verdiği destekten dolayı Vucic'e teşekkürlerini ileten Erdoğan, "İş adamlarımızın Sırbistan'daki faaliyet ve yatırımlarına her geçen gün yenileri ekleniyor, kendilerini teşvik ediyorum, bu yatırımların devamını kendilerinden özellikle istiyorum." diye konuştu.
Ziyareti sırasında 6 fabrikanın açılışını gerçekleştireceklerini, 1 fabrikanın da temelini atacaklarını belirten, Erdoğan, şu bilgileri verdi:
"2011 yılında 1 milyon dolar düzeyinde olan Sırbistan'daki yatırımlarımız bugün 200 milyon doları aştı. Bakın 1'e 200, demek ki gelişmeler iyi. Ticaret hacmimiz ise 1,2 milyar dolara yükseldi. Yenilediğimiz Serbest Ticaret Anlaşması kısa süre önce yürürlüğe girdi. Anlaşma bu rakamların çok daha yüksek seviyelere ulaşmasını temin edecektir. Sayın Cumhurbaşkanı ile bugün belirlediğimiz kısa vadede 2 milyar dolar, uzun vadede 5 milyar dolar hedeflerine ulaşmamıza da yardımcı olacaktır."
- "Türkiye Maarif Vakfı Sırbistan'da okul açma çalışmalarına başladı"
Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığının (TİKA) Sırbistan genelinde toplam değeri 30 milyon doları aşan 257 proje ve faaliyet gerçekleştirdiğini hatırlatan Erdoğan, turizm sektörüne de olumlu katkıda bulunacağına inandığı, Ram Kalesi'nin restorasyonunun da TİKA tarafından tamamlandığını bildirdi.
Eğitim alanındaki iş birliğini de gerçekleştirdiklerini dile getiren Erdoğan, "Türkiye Maarif Vakfı Sırbistan'da okul açma çalışmalarına başlamıştır. Türkiye Bursları ile her yıl Sırbistan'dan onlarca öğrenciye ülkemizde üniversite imkanı sunuyoruz." diye konuştu.
Erdoğan, bu sene 1,5 milyon Türk vatandaşının Avrupa'dan araçlarıyla Türkiye'ye geldiğini ve seyahatlerinde yoğun bir şekilde Sırbistan güzergahını kullandıklarını ifade etti.
Bu yaz ilk defa Türk polisi ile Yurtdışı Türkler ve Akraba Topluluklar Başkanlığının Sırbistan sınır kapılarında görev aldığı bilgisini veren Erdoğan, şöyle devam etti:
"Sırp mevkidaşlarıyla çok başarılı bir görev icra ettiler. Değerli dostumun şahsında bu projede emeği geçen herkese teşekkür ediyorum. Bugün ikili ilişkilerimiz bağlamında tarihi bir adım daha atıyoruz. Sırbistan tarafı, ülkemizin Yeni Pazar'a başkonsolosluk açma talebine olumlu cevap verdi. Sayın Başkana ve heyetine şahsım, milletim ve Yeni Pazarlılar adına çok çok teşekkür ediyorum. Başkonsolosluğumuzun şimdiden hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum."
Fetullahçı Terör Örgütü'nün (FETÖ) 15 Temmuz'da darbe girişiminde 251 vatandaşı şehit ettiğini anımsatan Erdoğan, "FETÖ ile mücadelede noktasında Sayın Cumhurbaşkanı'nın ülkemize verdiği güçlü desteği unutmamız mümkün değildir. Bir kez daha ülkem ve milletim adına kendisine teşekkür ediyorum." şeklinde konuştu.
- "Barış köprüsü inşa edeceğiz"
Türkiye'nin Balkanlar'ın istikrarında ve refahında yapıcı rol oynadığını ve oynamaya devam edeceğini vurgulayan Erdoğan, şunları kaydetti:
"Bölgenin Avrupa-Atlantik yönelimini destekliyoruz. Bölge ülkelerine mevcut sorunlarını geride bırakarak, aralarında diyalog ve iş birliğini arttırmaları için yardımcı olmaya çalışıyoruz. Bu bağlamda 6 yıldır yapılamayan Türkiye-Sırbistan-Bosna Hersek Üçlü Zirvesi'ni yarın gerçekleştiriyoruz. Yarınki zirvenin ardından liderler olarak Sremska Raca-Kuzmin hattının temelini atarak Belgrad-Saraybosna Otoyolu Projesi'ni başlatıyoruz. Böylece bölgemizde gönülleri birbirine kavuşturan yeni bir dostluk ve barış köprüsü inşa edeceğiz. Sava Nehri üzerinde iki ülkeyi birbirine bağlayacak köprünün temelini atacak olmamız da bölge için çok anlamlı bir mesaj teşkil edecektir. Değerli dostum Vucic'e gösterdiği misafirperverlik için şahsım ve heyetim adına çok teşekkür ediyorum. Tüm projelerin ülkelerimiz ve bölgemiz için hayırlara vesile olmasını temenni ediyorum."
- "Kavga değil, barış lazım"
Türkiye-Bosna Hersek-Sırbistan Üçlü Zirve toplantısından beklentilerinin ne olduğunun sorulması üzerine Erdoğan, "Bunlar, adeta Balkanlar'ın köşe taşları, temel taşları... Balkanlar'ın bu köşe taşlarının, temel taşlarının birbirleriyle dayanışma içinde olması, barışın teminatı olması, barış köprüsü olması inanıyorum ki tüm Balkanlar'da yaşayanları olumlu istikamette etkileyecektir." ifadelerini kullandı.
"Artık insanlık için kavga değil, barış lazım" diyen Erdoğan, sözlerine şöyle devam etti:
"Hepimiz için bu gönül köprülerinden sadece artık tebessüm, artık barış, bunun temel taşları oluşturulmalı. Ben inanıyorum ki bu üç ana unsur bunu sağlayacak güçtedir, kabiliyettedir. Ve hepsi de zaten birbirleriyle iç içe geçmiş bir demografik yapının altyapısını oluşturuyor. Bunu da başaracağız."
- Anı pulları takdim edildi, 9 anlaşma imzalandı
Erdoğan ve Vucic basın toplantısının ardından birbirlerine iki ülkenin diplomatik ilişkilerinin 140'ıncı yılı anısına basılan anı pulları takdim etti.
Basın toplantısı öncesinde iki ülke arasındaki anlaşmalar Erdoğan ve Vucic'in huzurunda iki ülke hükümetleri arasındaki "Güvenlik İşbirliği Anlaşması" Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ile Sırbistan Başbakan Yardımcısı ve İçişleri Bakanı Neboyşa Stefanovic tarafından imzalandı.
"Türkiye Cumhuriyeti Aile, Çalışma ve Sosyal Hizmetler Bakanlığı ile Sırbistan Cumhuriyeti Çalışma, İstihdam, Gaziler ve Sosyal İşler Bakanlığı Arasında Aile ve Sosyal Koruma Alanlarında İşbirliğine İlişkin Mutabakat Zaptı" Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu ve Sırbistan Çalışma, İstihdam, Gazi ve Sosyal Politikalar Bakanı Zoran Corceviç tarafından imza altına alındı.
"Sanayi ve Teknoloji Alanında İşbirliği Anlaşması" Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak ile Sırbistan Ekonomi Bakanı Goran Knezeviç tarafından imzalandı.
İki ülke arasındaki "Ortak Devriye Polis Hizmetlerinin Uygulanması Hususunda Mutabakat Zaptı" ise Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve Sırbistan Başbakan Yardımcısı ve İçişleri Bakanı Neboyşa Stefanoviç tarafından imza altına alındı.
İki ülke arasındaki "Askeri Çerçeve Anlaşması" ise Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar ve Sırbistan Savunma Bakanı Aleksandar Vulin tarafından imzalandı.
"Kasapciç Köprüsünün Yeniden İnşası Hakkında Mutabakat Zaptı"na Kültür ve Turizm Bakan Yardımcısı Serdar Çam ve Sırbistan Başbakan Yardımcısı ve Ticaret, Turizm ve Telekomünikasyon Bakanı Rasim Ljajic imza koydu.
"Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu (TÜBİTAK) ile Sırbistan Eğitim, Bilim ve Teknolojik Gelişme Bakanlığı arasında Bilim ve Teknoloji İşbirliği Protokolü" ise TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal ile Sırbistan Eğitim, Bilim ve Teknolojik Kalkınma Bakanı Mladen Şarcevic tarafından imzalandı.
"Türkiye Cumhuriyeti Küçük ve Orta Ölçekli İşletmeleri Geliştirme ve Destekleme İdaresi Başkanlığı (KOSGEB) ile Sırbistan Cumhuriyeti Kalkınma Ajansı (RAS) Arasında Mutabakat Zaptı" ise KOSGEB Başkanı Cevahir Uzkurt ve Sırbistan Kalkınma Ajansı Direktör Vekili Rados Gazdic tarafından imza altına alındı.
"Türkiye Cumhuriyeti Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu ile Sırbistan Cumhuriyeti Elektronik Haberleşme ve Posta Hizmetleri Düzenleyici Kurumu (RATEL) Arasında Elektronik Haberleşme ve Posta Servisleri Alanında Mutabakat Zaptı" da BTK Başkanı Ömer Abdullah Karagözoğlu ile RATEL Yönetim Kurulu Başkanı Dragan Kovacevic tarafından imzalandı.