Dünyayı etkisi altına alan Covid-19 pandemisinin uluslararası ticaret ve yatırım üzerinde oluşturduğu etkilere karşı gerçekleştirilebilecek eylemlerin ele alındığı G-20 2. Olağanüstü Ticaret ve Yatırım Bakanları Toplantısı, video konferans yöntemiyle gerçekleşti. Toplantının ana gündem konusunu “Covid-19’la Mücadelede Dünya Ticaret ve Yatırımını Desteklemeye Yönelik G-20 Eylemleri” belgesi oluşturdu.
Ticaret Bakanı Ruhsar Pekcan, toplantıda yaptığı konuşmada uluslararası ticaretin ve yatırımın Covid-19 pandemisinden derin şekilde etkilendiğini belirterek, bu çerçevede G-20 Ticaret ve Yatırım Bakanları olarak Covid-19 ile mücadelede kısa ve uzun dönemli eylemleri içeren bir eylem planı oluşturulmasının çok önemli olduğunu vurguladı. Mevcut pandemi koşullarında ticaret akışının sağlanması için çeşitli politikalar uygulandığını ve yenilikçi fikirlerin hayata geçtiğini anlatan Pekcan, Türkiye’de bazı gümrük kapılarında ‘temassız ticaret’ uygulamasının hayata geçtiğini ifade etti. ‘Temassız ticaret’ kapsamında bazı gümrük kapılarında konteyner ve dorse değişiminin insan müdahalesi olmadan gerçekleştirildiği tampon bölgeler kurulduğu belirten Pekcan, aynı zamanda demiryolu taşımacılığının ve Ro-Ro taşımacılığının da insan teması olmadan devam ettiğini kaydetti. Bakan Pekcan, “Hepimiz bu süreçten bazı dersler çıkardık. Küresel tedarik zincirlerinin sürdürülebilirliğinin sağlanmasında hizmet ticaretinin, özellikle de dijital ticaretin önemi bu dönemde daha iyi anlaşıldı. Covid-19’la mücadelede alınan önlemlerin etkisinin azaltılmasında serbest, adil, açık ticaret ve yatırım ortamı ile merkezinde DTÖ’nün olduğu kurallara dayalı ticaret sistemi hayati önem taşıyor” değerlendirmesinde bulundu.
COVİD-19 İLE MÜCADELE EYLEM PLANI KABUL EDİLDİ
Katılımcı bakanların da konuşma yaptığı toplantıda bir bildiri yayınlanarak, Covid-19 ile mücadelede kısa ve uzun dönemli eylemleri içeren ‘Eylem Planı’ kabul edildi. Eylem Planı, Covid-19 pandemisinin küresel ticaret ve yatırım üzerinde oluşturduğu olumsuz etkileri hafifletmeye yönelik kısa ve uzun dönemli eylemleri içeriyor. Buna göre kısa dönemli eylemler kapsamında hayati önem taşıyan tıbbi malzeme ve diğer elzem mal ve hizmetlere getirilecek Covid-19’a yönelik acil ticaret önlemlerinin şeffaf, geçici, DTÖ kurallarıyla uyumlu ve ticarete gereksiz engel oluşturmayacak mahiyette olması kararlaştırıldı. Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ) Ticaretin Kolaylaştırılması Anlaşması’nın uygulanmasının hızlandırılması, bu anlaşmaya uygun şekilde gümrük prosedürlerinin hızlandırılması, elektronik belgelerin, akıllı uygulamaların kullanımının teşvik edilmesi, pandemi sürecinde ülkelerin gümrüklerde uygulamaya koydukları önlemlere ilişkin iyi uygulamaların ve tecrübelerin paylaşılması ve ticaretle ilgili önlemlerin DTÖ yükümlülüklerine uygun şekilde bildirilmesi karara bağlandı. Hava, kara ve deniz bağlantılarının geliştirilmesi amacıyla G-20 Ulaştırma Bakanlarının çalışmalarının desteklenmesi ve mikro-KOBİ’lerin iletişim kanallarının ve ağlarının geliştirilmesinin teşvik edilmesi ve uluslararası örgütler tarafından küresel değer zincirlerinde neden olduğu bozulmaların mikro-KOBİ’lere etkileri konusunda detaylı raporlar hazırlamaları kararlaştırıldı.
Uzun dönemli eylemler kapsamında ise, çok taraflı ticaret sisteminin ve DTÖ reformunun desteklenmesine, dijital ekonomi ve ticaret arasındaki ilişkinin geliştirilmesine, ticaretle ilgili önlemlerin DTÖ’ye bildirilmesi ve şeffaflığın güçlendirilmesine, serbest, açık, kapsayıcı, ayrımcı olmayan, şeffaf ve öngörülebilir ve istikrarlı bir ticaret ve yatırım ortamının sağlanması için çalışılmasına, ticaretin düzenlenmesinden sorumlu makamlar arasında kağıtsız ticarete ilişkin işbirliğinin güçlendirilmesine, özellikle küresel kriz dönemlerinde elzem mal ve hizmetlerin ticaretinin ve üretiminin desteklenmesine yönelik alınan önlemlerle ilgili iyi uygulamaların paylaşılmasına, olası bir küresel sağlık krizi durumunda istisnai olarak seyahatlere (iş seyahatleri de dahil) kamu sağlığı için alınan önlemlere zarar vermeden izin verilmesini sağlayacak ulusal düzeyde yol gösterici ilkelerin belirlenmesinin teşvik edilmesine, medikal ürünlerin ve kişisel koruyucu ekipmanların üretimine yönelik yatırımların özendirilmesine karar verildi.