Tüm dünyayı sarsmasının ardından ülkemizde de Mart ayının başından itibaren hayatımızı kökten değiştiren Covid-19 sürecinde farklı bir döneme giriyoruz; yeni normal. Şehirlerarası seyahat kısıtlaması kalkıyor; yeme-içme, gezi ve tatil merkezleri açılıyor. Yine de aklımızda bir soru işareti... Peki, nasıl olacak? Uzmanların uyarıları da işte tam bu soruya cevap oluyor.
Acıbadem Altunizade Hastanesi Göğüs Hastalıkları Uzmanı Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu, yeni normalin önceki hayatımıza hiç benzemeyen bambaşka bir yaşam anlamına geldiğini belirterek “Bazı düzenlemelerle yaşamımızdaki sınırlamalar kalksa da, Covid-19 salgını hala büyük bir tehdit. Bunu unutmadan yaşamalıyız. Maskesiz sokağa çıkmamalı, ellerimizi sık sık yıkamalı, kalabalıktan uzak durmalı ve kesinlikle sosyal mesafe kuralına uymalıyız” diyor. Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu; evde, arabada, toplu taşımada, uçakta, işte, alışverişte ve tatilde kısacası hayatın her alanında özellikle dikkat etmemiz gereken noktalara da dikkat çekiyor...
Evde hijyen kuralları değişmemeli
Evimizin ailemizle birlikte olduğumuz en güvenli yer olması için Covid-19 pandemisinin bu yeni döneminde de uzmanların tüm önerilerini harfiyen uygulamamız büyük önem taşıyor. Dışarıdan her geldiğimizde ellerimizi virüsten arındırmak için etkili bir dezenfektan kullanmamız ya da en az 20 saniye sabunlayarak yıkamamız gerektiğini vurgulayan Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu; “Pandemi sürecinde uyguladığınız hijyen kurallarına devam edin. Ayakkabı ile eve girmemek, giysileri hemen değiştirmek de diğer önemli kurallar. Ayrıca evin genel temizliğinin de virüsün tutunmasını engelleyici malzemeler kullanılarak yapılması önemli. Çamaşır suyu ya da dezenfektan kullanabilirsiniz. Evinizi sık sık havalandırmayı da ihmal etmeyin” diyor.
Arabada da olsa maske takın
Evimizden adım attığımız an maskeli hayatımızın başlaması gerekiyor. Bu nedenle arabanıza giderken araçta birden fazla kişi olacaksa maske kullanmayı ihmal etmemeniz önemli. İster kısa mesafe olsun ister uzun arabayla yapılan tüm yolculuklarda maske kullanılması gerektiğini belirten Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu “Eğer arabaya birden fazla kişi binecekse mümkün olduğunca ayrı oturmalı. Hasta olan, aksıran kişileri de mecbur kalmadıkça arabanıza almayın” uyarısında bulunuyor.
Toplu taşımada sosyal mesafeye dikkat
Toplu taşıma araçlarında ise her zamankinden daha fazla dikkat etmemiz gerekiyor. Bu dikkatin nedenini başkalarından virüs kapmamakla sınırlandırmamak gerektiğini kaydeden Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu “Belki de sizde virüs var ve bağışıklık sisteminizin güçlü olması sayesinde sizi hasta etmiyor. Ancak siz korunma önlemlerini uygulamazsanız başkasının hasta olmasına yol açabilirsiniz” diyor. Bu nedenle sokağa çıkarken cepte dezenfektan ya da kolonya taşınmasını, toplu taşım araçlarında sosyal mesafeye dikkat edilmesini, aksırma, hapşırma gibi durumlarda dezenfektan kullanılmasını önemle tavsiye eden Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu “Kalabalık araçlara binmeyin” hatırlatmasında da bulunuyor.
Check-in işlemlerinizi online yaptırın
Uçak yolculuğu yapmanız gerektiğinde evden adım attığınızda uymanız gereken tüm önlemlere, check-in işlemlerini uçuşunuzdan önce online olarak yapmak, havaalanına tam zamanında giderek gereksiz yere orada beklememek gibi maddeleri de ekleyebilirsiniz. Sosyal mesafe, maske kullanımı gibi durumların uçak yolculukları için de geçerli olduğunu vurgulayan Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu diğer önerilerini de şöyle sıralıyor: “Koltuğunuzun kolçaklarını ve servis tablanızı dezenfekte edin. Seyahat boyunca elinizi yüzünüze, gözünüze götürmemeye çalışın. Uzun yolculuklarda bağışıklığınızı olumsuz etkileyen aşırı alkol tüketimi ve uykusuz kalmak gibi davranışlardan kaçının”
Ortak kullanılan cihazları iyi temizleyin
Koronavirüs çalışma düzenimizi değiştirerek evden çalışma sistemine hızlı bir geçiş yapmamıza neden olduysa da birçok meslek sahibi çalışmak için ofise, fabrikaya gitmek zorunda. Bu nedenle yeni normalde iş alanlarında da önlemlerin uygulanması salgından daha kısa sürede kurtulmamıza destek olabilir. Ofiste ortak kullanılan telefon, bilgisayar gibi cihazların yanı sıra masa ve sandalyelerin de sık sık dezenfekte edilmesi, tuvalet temizliğine önem verilmesi; ateş, öksürük ve aşırı halsizlik, ishal yakınması olanların işten önce sağlık kuruluşuna gitmeleri salık verilmeli. Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu maske kullanımı ve sosyal mesafeye dikkat edilmesinin de unutulmaması gerekenler arasında olduğunu vurguluyor.
Deneme kabinlerini kullanmayın
Koronavirüs süreci tüketim alışkanlıklarımızı sorgulamamıza yol açtı. Ancak yine de alışveriş yapmamız gerekiyor. Yiyecek ihtiyacınızı karşılamak için gittiğiniz markette maske ve sosyal mesafe kurallarını aklınızdan çıkarmamanız uyarısında bulunan Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu “Alışveriş merkezleri açılmış olsa da çok fazla kişinin bulunduğu ortamlardan uzak durmakta fayda var. Giysi alacağınız zaman özellikle deneme kabinlerinde çok dikkatli olun. Yapılan araştırmalar mağazalarda bulaşma riskinin en yüksek olduğu alanın bu kabinler olduğunu gösteriyor. Mümkünse deneme kabinlerini kullanmadan alışveriş yapın” diyor.
Tatil mekanını iyi araştırın
Yoğun stres ve endişe tatile olan özlemimizi daha da artırdı. Prof. Dr. Çağlar Çuhadaroğlu bu yaz tatilini iple çekenler için şu hatırlatmalarda bulunuyor: “Kalabalık ve yoğun otellerden uzak durmanızda yarar var. Açık büfe gibi uygulamaların bu yaz olacağını düşünmüyoruz. Ancak yine de çok fazla kişinin yemek yediği alanlar bulaşma riskinin arttığı yerler. Tatil yapacağınız otelin ya da tesisin her türlü hijyenik önlemi hakkında bilgi sahibi olun, yapılanları öğrenmek için yetkililerle konuşun. Havuz ve denizde sosyal mesafe kurallarına uymanız çok önemli. Bu yaz karavan ya da çadır kampını tercih edenlerin artacağına dair haberler var. Bu tatil türünde de ortak kullanılan tuvalet, banyo ve yemek alanlarında çok dikkatli olmak gerekiyor”