Son yıllarda gelişen teknolojiler sayesinde beyin tümörleri artık daha erken ve sıklıkla teşhis ediliyor.

Hastalığın belirtileri tümörün yerleşim yeri ve büyüklüğüne bağlı olarak farklı şekillerde görülebiliyor. Yeni teknolojiler sayesinde tümörün tam olarak çıkarılabildiğini söyleyen Liv Hospital Ulus Beyin ve Sinir Cerrahisi Uzmanı Prof. Dr. Mustafa Kemal Hamamcıoğlu, “Bu da hastalarda sağ kalım süresini en olumlu etkileyen parametrelerden birini oluşturuyor” diyor. Prof. Dr. Hamamcıoğlu beyin tümörleri belirtileri ve erken teşhisin önemini anlattı.

Beyin tümörleri hangi yaşlarda görülür?

Beyin tümörleri yeni doğandan başlayarak her yaşta görülebilir. Ancak en sık erişkin yaş grubunda rastlanır. Her yıl 100 bin kişiden beş ila yedisinde beyin tümörü görülüyor.

Beyin tümörlerinin oluşma sebebi nedir?

İnsan vücudunda çok az tümörün oluşum sebebi biliniyor. Beyin tümörlerinin neden oluştuğu konusunda yoğun araştırmalar yapılıyor. Günümüzde bir hücrenin tümör oluşturacak şekilde kontrolden çıkması ve aşırı çoğalması ile tümör haline gelmesine neden olan en önemli unsurun genetik faktörler olduğu kabul ediliyor. Bunun dışında radyasyon, kanserojen kimyasal maddeler ve virüsler de suçlanıyor. Bazı beyin tümörleri kalıtsal olabiliyor.

Erken teşhisin önemi nedir?

Bir tümör ne kadar erken tanı alırsa tedavi şansı daha çoktur. Pek çok kötü huylu tümör daha küçük boyutta iken ameliyat edilebilirse diğer tedavilere verdiği yanıt da o derece iyidir.

Baş ağrısı tümörün belirtisi olabilir mi?

Her baş ağrısı beyin tümörü demek değildir. Beyin tümörleri kafatası içinde yer kaplar ve basınç artışına neden olur. Bu durumda oluşan baş ağrıları daha sıkıcı, şiddetli, zor geçen ve diğer bazı belirtilerle (kusma, görme ve işitme bozuklukları, kol ve bacaklarda güçsüzlükler, dengesizlik gibi) beraber seyreden ağrılardır.

Baş ağrısı çekenlerin MR çektirmesi gerekir mi?

Günümüzde ciddi baş ağrısı olan her hastanın ayrıntılı muayene ve uygun yöntemlerle (BT ve/veya MR gibi) tetkik edilmesi benimsenmiştir.

Beyin tümörünün erken belirtileri var mıdır, bunlar nelerdir?

Bazı beyin tümörleri uzun süre belirti vermez veya çok az yakınmaya neden olur. Özellikle iyi huylu yavaş büyüyen kitleler ve doğumsal tümörlerde tanı konulması yıllarca gecikebilir, bazen de tesadüfen bulunur. Beyin tümörlerinde genel belirtiler iyi tanımlanmıştır. Baş ağrısı, kusma, görme azalması, çift görme, epilepsi nöbeti geçirme, kol ve bacaklarda güçsüzlük ve uyuşma, unutkanlık, konuşma bozuklukları, dengesizlik ve yürüme bozukluğu, hormonal dengesizlikler gibi.

Her baş ağrısı beyin tümörüne mi işaret eder, ilk işaret baş ağrısı mıdır?

Ani, şiddetli ve kolay geçmeyen, patlayıcı tarzdaki baş ağrıları çok önemlidir ve kafa içinde ani kanamaların belirtisi olabilir. Hemen tetkik edilmelidirler. Bazı ağrılar da şiddetli olmamasına rağmen uzun süreli ve sıkıcı tarzda olurlar ki kafa içindeki bir tümör oluşumunu düşündürebilir. Baş ağrılarının büyük kısmı migren, tansiyon yüksekliği veya stres kaynaklıdır.

Beyin tümörleri kaç çeşittir?

Beyin tümörleri çok çeşitlidir. WHO (Dünya Sağlık Örgütü)’nün sinir sistemi tümörleri sınıflandırmasına göre, insan sinir sisteminde 7 ana grup altında 30’dan fazla farklı türde tümör görülebiliyor… Genel olarak kafatası içindeki tümörlerin hepsi beyin ve sinirle ilişkili dokulardan kaynaklanmaz. Bazıları beyin zarlarından, kan damarları ve diğer hücrelerden oluşabilir ya da vücuttaki başka kanserler kafatası içine yayılım yapabilirler.

Beyin tümörü ne kadar büyükse o kadar tehlikeli midir?

Bir beyin tümörünün büyük olması tehlikeli veya kötü huylu olması anlamına gelmez. Bazı iyi huylu tümörler belirti vermeden çok büyük boyuta ulaşabilir. Bazen de çok küçük bir tümör beynin çok tehlikeli bir yerinde olabilir.

Alınması gerekmeyen tümörler var mı?

Bazı doğumsal tümörler ve iyi huylu kitleler aralıklı tetkikler ile takip edilebilirler. Mutlaka ameliyat edilmeleri gerekmez.

Beyin tümörünün iyi mi yoksa kötü huylu mu olduğu nasıl anlaşılır?

Günümüzde ileri MR incelemeleri ile iyi huylu/kötü huylu tümörler çok yüksek bir doğrulukla ayırt edilebilir. Bunun yanı sıra PET CT/MR gibi yardımcı yöntemler de kullanılabilir. Ancak bir tümörün cinsi ancak dokusunun patolojik olarak incelenmesi ile net olarak isimlendirilebilir.

Beyin ameliyatlarında en önemli risk nedir?

Beyin dokusundan kaynaklanan tümörlerle ilgili en önemli sorun, bu tümörlerin ameliyat sırasında normal beyin dokusundan ayırt edilememesi ve tümör sınırlarının tam olarak anlaşılamaması olabiliyor. Diğer cerrahi branşlardan farklı olarak beyin cerrahisinde, tümörün etrafından geniş bir sağlam doku ile çıkartılması mümkün değil, çünkü beyinde milimetrik düzeyde bile olsa normal doku kaybı hastanın konuşma, hareket ve diğer birçok fonksiyonunda kayba yol açabiliyor.