İstifa Edenler Tazminat Alabilir Mi? Emeklilik İçin Yaş Dışındaki Şartları Tamamlayanlar...
Yayınlanma:
Güncelleme:
Çeşitli gerekçelerle işinden istifa etmek zorunda kalan vatandaşlar, tazminat haklarının olup olmadığını merak ediyor. Tazminatın sadece işveren tarafından verilen çıkışlarda uygulandığı Türkiye’de konuyla ilgili tek bir istisna bulunuyor. Özellikle emeklileri ilgilendiren bu istisnai durum, vatandaşın öncelikli gündemleri arasında yer alıyor. İstifa edenler tazminat alabilir mi? Kimler istifa edip tazminat alabilir? İşte detaylar…
15
Çalışan kişilerin işten çıkarılması halinde hak kazandığı tazminat, en büyük kurtarıcı olarak görülüyor. Ancak bazı durumlarda çalışanlar kendileri istifa etmek zorunda kalıyor. Bu gibi durumlar için tazminat hakkı olmadığını düşünen vatandaşın Yargıtay’ın emsal kararı sonrası yanıldığı ortaya çıkıyor. Her ne kadar kıdem tazminatı işten çıkarılan kişinin hakkı olsa da kendi isteğiyle istifa eden vatandaşın da bazı şartları taşıması durumunda tazminat hakkı bulunuyor. Özellikle emeklilik hakkını elde ettikten sonra istifa edenleri kapsayan bu istisna, yaş dışındaki şartları tamamladıktan sonra istifa eden vatandaşlara yönelik uygulanıyor.
25
İstifa Edenler Tazminat Alabilir Mi?
İstifa Edenler De Tazminat Alabilir!
İş Kanunu’na göre kendi isteğiyle istifa eden çalışanların herhangi bir kıdem tazminat hakkı bulunmuyor. Ancak yasa koyucu burada iki istisnai noktaya parmak basıyor. Bunlardan ilkinin emeklilikte yaş dışındaki tüm kriterleri tamamlayarak istifa eden çalışanlar, ikincisinin ise evlendikten sonra ilk bir yıl içerisinde istifa eden kadınlar olduğu bulunuyor. Konuyla ilgili olan 1475 sayılı İş Kanunu’nun 14. Maddesine göre; istifa ederek tazminat almanın çeşitli yolları bulunuyor.
Yasaya göre; emeklilik, askerlik hali, evliliğinin üzerinden 1 yıl geçmeden ayrılan kadınlar kıdem tazminatı alabiliyor. Ancak yasa buradaki istisnaları haklı fesih olma koşuluna bağlıyor. Bu maddelere ek olarak eklenen bir diğer grup ise yaş dışında emeklilik şartlarını tamamlayan kişiler oluyor. Konuyla ilgili olan madde ise şöyle:
“Öngörülen yaşlar dışında kalan diğer şartları yaşlılık aylığı bağlanması için öngörülen sigortalılık süresini ve prim ödeme gün sayısını tamamlayarak kendi istekleri ile işten ayrılmaları nedeniyle tazminat alabilirler."
35
İki Tarih Çok Önemli!
Yaş dışındaki emeklilik şartlarını taşıyan çalışanlar, istifa etmeleri halinde kıdem tazminatından yararlanabiliyor. Ancak kanun burada iki ayrı tarihe dikkat çekiyor. Buna göre; 9 Eylül 1999 öncesinde sigortalı olan çalışanlar için yaş dışındaki emeklilik şartları 15 yıl ve 3600 prim gün olarak uygulanıyor. Bu tarihten sonra sigortalı olarak çalışmaya başlayan çalışanların ise 25 yıl ve 4500 prim gün ile 7000 prim gününü tamamlaması gerekiyor. Bu şartları tamamlayan çalışanlar son bir yıldır veya üzerinde çalışıyor ise kıdem tazminatı talep edebiliyor.
İstisnai Kıdem Tazminatı Nasıl Alınıyor?
Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan alınan emeklilik şartlarının (yaş dışındaki) tamamlandığına dair alınan yazıya işçinin istifası ekleniyor ve işverene sunuluyor. Konuyla ilgili konuşan sosyal güvenlik uzmanları, belgelerin noter aracılığı ile gönderilmesini tavsiye ediyor. Böylece ileride oluşacak hukuksal durumların önüne geçilmiş olunuyor.
45
Daha Sonra Çalışmak İçin Alınan Emsal Karar!
Daha sonra çalışmak için başka bir iş yeriyle görüşme yapmak bugüne kadar işçinin kusuru olarak kabul ediliyordu. Ancak Yargıtay’ın 5 Kasım 2020 tarihinde aldığı emsal karar, işçiden yana oldu. Buna göre; “işçinin işten ayrılmadan başka bir iş yeri ile görüşme yapması, başka bir işte çalışmaya başlaması kanuna karşı hile olarak nitelendirilemez.”
Bu kapsamda alınan kararın detayları ise şu şekilde: Yargıtay 9. Hukuk Dairesi'nin 5 Kasım 2020 tarihli (Esas No: 2016/29768, Karar No: 2020/14937)
55
Kimler İstifa Edip Tazminat Alabilir?
Yasa koyucu İş Kanunu’nda istifa ederek tazminat alabilecek olan kişileri şu şekilde belirtiyor:
- Askerlik için ayrılanlar
- Emeklilik için ayrılanlar
- Emeklilik için yaş dışındaki şartları tamamlayanlar
- Evliliğinin üzerinden 1yıl geçmeden ayrılan kadınlar
- Haklı fesih ile istifa edenler
Kimler Daha Sonra Çalışabilir?
Kimlerin daha sonra işe geri dönebileceğini de belirleyen İş Kanunu şu grupları ele alıyor:
- Emekli olanlar
- Emeklilik için yaşı bekleyenler
- Evlilik için ayrılanlar
- Haklı fesih ile ayrılanlar
Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır.