D Vitamini Nedir? Eksikliğinde Neler Olur? Dikkat! Obez Kişiler Tehlikede!

Yapılan araştırmalarda aşırı kilolu ve obez bireylerin vücutlarında bazı vitaminlerin eksik olduğu görülmüştür. Bunlardan biri de D vitaminidir. Peki nedir bu D vitamini? Eksikliğinde neler olur? 

D vitamini:

D vitamini yağda eriyen ve vücudumuz için çok önemli bir vitamindir. Kalsiyum emilimini arttırır, bağışıklığımızı güçlendirir ve kemik gelişimine yardımcıdır. 2 formu bulunmaktadır; D2 ve D3. Güneş ışığına maruz kaldıktan sonra hem bitkiler hem de hayvanlar D vitamini sentezleyebilir. D2 vitamini maya ve bitkilerde üretilir; D3 vitamini balıklarda ve memelilerde üretilir. Güneşin geliş açısından kaynaklı toplumumuzda D vitamini eksikliği çok fazla görülmektedir.

Bu yüzden kış ayları (nisan ayına kadar) takviye kullanılması önerilmektedir. Yaz aylarında ise güneşin en tepede olduğu saatler (12.00-12.30 arası) avuç içinizi 15 dakika kadar güneşe tutmanız yeterli D vitaminini almanızı sağlayacaktır. Takviye olarak kullanılacak ise; D 3 formu seçilmelidir. Piyasada ki bazı ürünler D3K2 şeklinde satılmaktadır. Emilimi arttırdığı için bu formda tercih edilebilir. Besin olarak morina balığı karaciğerinde, mısır gevreğinde ve D vitamini ile zenginleştirilmiş süt ürünlerinde bulunmaktadır, ama bu besinleri tüketerek günlük alınması gereken miktarlara ulaşılamamaktadır.

Günlük alınması gereken değer nedir?

0-10 yaş arası; 1000 IU

11-17 yaş arası; 2000 IU

18 ve üzeri; 4000 IU

Kilo üzerine etkisi

Obezite ve D vitamini eksikliği sıklıkla bir arada bulunur ve bu da bazı araştırmacıları ilişkinin nedensel olup olmadığını sorgulamaya yöneltmiştir. Dolaşımdaki D vitamini konsantrasyonlarını yükseltmek vücut ağırlığını azaltırsa, D vitamini takviyesi, bu küresel salgın bağlamında obezitenin ucuz ve güvenli bir tedavisi olarak muazzam bir potansiyel sunacaktır. Birkaç hayvan ve insan çalışmasında, kilo kaybı, açlık ve egzersiz, serum D vitamini konsantrasyonlarını takiben bir artış ile ilişkilendirilmiştir.

Bu yağ kütlesi hacmindeki değişiklik sırasında yağ dokusundan D vitamini salınımına dayandırılabilir. Obez çocuklarda yapılan bir çalışmada ise açlık paratiroid hormon (kalsiyum metabolizmasının düzenlenmesini sağlayan hormon) seviyeleri artmış, D vitamini seviyeleri azalmıştır. Bu değişiklikler, kilo kaybından sonra normalleşmiştir.

Obezite cerrahisi geçiren çoğu hasta genel olarak önemli ölçüde kilo kaybı yaşar. İki ana ameliyat türü; mide hacmini küçültme (tüp mide) veya emilim bozukluğudur (bypass). Beklendiği gibi, obez kişilerde ameliyat öncesi düşük serum D vitamini vardır. Çoğu çalışma, ameliyattan sonraki ilk ayda serum D vitamini seviyesinin arttığını bulmuştur. Bariatrik cerrahi sonrası D vitamini yeterliliğini korumak, standart takviyeden daha yüksek dozlar gerektirebilir, ancak kalsiyum ve protein takviyeleri ve fiziksel aktivite ile kombinasyon halinde kemik kaybını azaltabilir.

D vitamini kullanımıyla yağ kütlesinin azalmasıyla ilgili bir çok çalışma bulunmaktadır ancak kesin bir şey söylenmesi için daha çok çalışma gerekmektedir. Şu an için kesin olarak bilgilere bakacak olursak; aşırı kilolu ve obez bireylerin serum D vitamini seviyeleri düşüktür ve bu seviyeleri arttırmaları gerekmektedir.