Yaz Tatilinde Çocuklarda Uykusuzluk ve Obezite Riskine Dikkat!

Çocukların fiziksel ve psikolojik sağlığını korumak için biyolojik ritimlerinin bozulmamasına özen gösterilmesi gerekiyor. Yaz tatili ile birlikte çocukların düzenleri ise oldukça değişiyor. Bu süreçte çocukların geç yatıp, geç uyanması sadece uykuyu değil, büyüme hızı ve yeme alışkanlıklarını da etkileyerek fazla kilo alımına hatta devamında obeziteye de yol açabiliyor. Yaz- kış farklı kurallarla karşılaşan çocukların davranışlarında da değişiklik yaşandığını belirten Memorial Ankara Hastanesi Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları Bölümü’nden Uz. Dr. Faruk Barış Elverici, yaz tatili döneminde ailelere çocuklarının düzenlerini nasıl koruyacakları ile ilgili önemli bilgiler verdi.

Çocukların standartları bozuluyor

Yaz tatilinde çocuklar vakitlerini genellikle aileleri ile parkta, bahçe veya yazlık mekanlarda geçirmektedir. Ancak bu dönem çocukların düzenlerinin değiştiği ve bozulduğu bir sürece işaret etmektedir. Okul zamanı belli standartlarda yaşayan çocuklar, yazın bu standardın dışına çıkmaya başlamakta, düzenlerinde ve davranışlarında değişikler meydana gelmektedir.

“Erken kalkmak zorunda değil, uyumasa da olur” demeyin

Tatilde düzen ve davranış değişikliklerinin birinci sebebi farkında olmasalar da aileler olmaktadır. Kışın okul dönemlerinde çocuklarıyla fazla vakit geçiremeyen anne babalar, yazın gece geç vakitlere kadar yazlık mekanlarda zaman geçirmeye çalışmaktadır. Normalde en geç 21.00 ya da 22.00 gibi saatlerde uykuya geçen çocuklarına yazın 2-3 saat fazla vakit sunan ebeveynler, onların yaşam standardının bozulmasına yol açabilmektedir. Bu durum çocuğun yararına değil ilerleyen dönemler için zararına olmaktadır.

Geç uyuyan çocukların bağışıklık sistemi zayıflayabilir

Çocuklar için yaz tatili aslında bir iyileşme ve yenilenme dönemi anlamını taşımaktadır. Bağışıklıklarının yenileneceği bu dönemde gece çok geç saatlerde uyuyan çocuklar, sabahları da geç uyanmaya başlamaktadır. Bu durum ise çocukların dinlenmesini, yenilenmesini ve sağlam bir bağışıklığa sahip olmasını engellemektedir. Ayrıca geç saatlerde gerçekleşen uyku, erken saatte başlayıp sabah 6.00-7.00’de biten uykunun yerini hiçbir şekilde tutmamaktadır. Çocukların uykuda büyüdüğü akıldan çıkarılmamalıdır.

Obezite riski de artıyor

Uyku saati ve kalitesinin bozulması, otomatik olarak yeme düzeninin de bozulması anlamına gelmektedir. Sabah erken kalkıp kahvaltılarını yaparak metabolizmalarının erkenden çalışmasını sağlayan çocukların gece uykularında, büyüme ve obeziteden koruma hormonları da salgılanmaktadır. Geç yatıp, geç kalkan çocuklarda ise hem yeme düzeni hem de yemek içerikleri değişmektedir. Kışın bakliyat, et, sebze yiyen çocuklar yaz tatillerinde hamburger, pizza gibi fast food tarzı yiyeceklere ve yoğun şeker alımına maruz kalmaktadır. Uyku ve yeme düzeni değişen çocuklarda gelişme geriliği ve obezite riski artmaktadır.

Çocuklar agresif tavırlar sergileyebilir

Çocukların düzenlerinin bozulmasına müsamaha gösteren aileler, okulların açılmasına yakın tarihlerde ise panikle çocuklarını erken yatıp, erken kalkmaya alıştırmaya çalışmaktadır. Bu kadar kısa süreçte çocuklarını yeni forma sokmak için uğraşan ailelerin, sorunlarla karşılaşmaları kaçınılmazdır. Yaz - kış farklı kurallar ile karşılaşan çocuklar çatışma ve bocalama yaşarken, hırçınlık ve agresif tavırlar sergileyebilmektedir.Bu durum çocukların bünyesinde şok etkisi yaratmaktadır.

Ebeveynlere rehberlik edecek tavsiyeler

Çocukların büyürken yaz- kış dönemi farklı uygulamalara değil, duruma göre hafif esnetilebilen standartlara ihtiyacı vardır. Bu standartları sağlamak ve çocukların metabolizmalarını bozmamak için ebeveynlere rehberlik edecek tavsiyelerden bazıları şunlardır:

-Çocuğun sağlıklı büyümesi için gerekli olan günlük rutinleri ile ilgili kışın koyulan kurallar yazında geçerli olmalı.

-Çocukla ilgili kuralların esnetilmesinde aşırıya kaçılmamalı.

-Yaz kış her dönemde çocukların yatma kalkma saati sabit olmalı.

-Kahvaltı ve öğünlerin saati atlanmamalı, çocuklar fast fooda yöneltilmemeli ve metabolizmayı güçlendirici besinler yedirilmeli.

-Çocukları için rol model olan anne babalar, davranış ve söylemlerinde tutarlılık sergilemeli.

-Geç yatan çocuklar erken kaldırılmalı ve güne zinde bir şekilde başlamaları sağlanmalı.

-Çocuklar düzenli sosyal ve sportif aktivitelere gönderilmeli. Bu etkinliklere kışın da devam edilmeli.

-Kışın kilo almış olan çocuklar için yazın sağlıklı bir beslenme programı uygulanmalı.

-Çocukların hangi alanlarda yeteneği olduğunun belirlenmesi için tarafsız uzmanlardan yardım alınmalı ve o alana yönlendirilmeli.

-Çocukların isteklerine saygı gösterilmeli ve onların ilgisini çeken şeylere kayıtsız kalınmamalı.

-Sürekli dijital oyun oynayan çocuklar asosyalleşip tembelleşeceği için çocuk mümkün olduğunca farklı aktivitelere yönlendirilmeli.