İlber Ortaylı Kimdir?

İlber Ortaylı Kimdir?

Türk televizyon programlarında da sık sık görmeye alıştığımız Prof. Dr. İlber Ortaylı, son dönemde internet üzerinden de sunduğu belgeseller ile geniş kitleler tarafından tanınmaya devam ediyor.

Dünyanın en çok kullanılan video sosyal medya platformlarında da aktif bir şekilde programlar yapan Prof. Dr. İlber Ortaylı hakkında birçok araştırma yapılıyor. Özellikle sosyal medya ve internet kullanıcıları tarafından yapılan bu araştırmalarda, ünlü profesör hakkında İlber Ortaylı kimdir, nerelidir, kaç yaşındadır soruları gündem oluyor.

Ülkemizin yetiştirdiği en başarılı akademisyenlerden olan Prof. Dr. İlber Ortaylı aynı zamanda internet üzerinde yayılan capsler ve sözleriyle de yaygın olarak tanınan simaların arasında yer alıyor. Daha önce yayınlanan programlarında sarf ettiği sözler ve kullandığı tabirler ile de popüler kültürde ayrı bir konuma sahip olan Prof. Dr. İlber Ortaylı hakkında birçok kullanıcı araştırmalar yapmaya devam ediyor.

Bu yazımızda Prof. Dr. İlber Ortaylı kimdir, kaç yaşındadır ve hangi kitapları yazmıştır gibi en çok merak edilen soruların yanıtı ve ünlü tarihçinin hayatı hakkında çok daha fazlasını bulabilirsiniz. İşte Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın hayat hikayesi…

İlber Ortaylı Kaç Yılında Nerede Doğmuştur?

21 Mayıs 1947 yılında dünyaya gelen İlber Ortaylı, Türk akademisyen, tarihçi ve yazardır. Türkiye’nin en önemli tarihçilerinden biri olan İlber Ortaylı, aynı zamanda Türk Tarih Kurumu şeref üyesidir. Kırım Tatarı bir aileye mensup olan İlber Ortaylı, tarih bilimi açısından hem Türkiye hem de dünyada önemli isimler arasında yer almaktadır.

Bilimin popülerleşmesine katkı sunana ve devamlı gençlerle yaptığı konferanslarla gençleri bilime yönlendiren İlber Ortaylı, günümüzde bilimsel çalışmalarına ve konferanslarına ara vermeden devam etmektedir.

İlber Ortaylı’nın annesi Şefika Hanım, babası ise Kemal Ortaylı’dır. İlber Ortaylı henüz 2 yaşındayken ailesiyle birlikte Avusturya’nın Bregenz şehrinden İstanbul’a taşındılar. İstanbul’dan sonra da Ankara’ya göç eden aile, İlber Ortaylı’yı Ankara Etlik İlkokulu’na kayıt ettirdi.

Almanca öğrenmesi için kayıt yaptırılan İstanbul Avusturya Lisesi’nde hazırlık ve orta öğretiminin ilk senesini tamamlayan Ortaylı, daha sonra Ankara Atatürk Lisesi’ne geçti. Atatürk Lisesi’nden 1965 yılında mezun oldu. Annesi, Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi Rus Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde görev yapan İlber Ortaylı, Rusçayı ve Rusya tarihi ile edebiyatını ilk olarak annesinden öğrendi.

Hayatı ve İlk Yılları

21 Mayıs 1947 yılında Avusturya’nın Bregenz şehrinde dünyaya gelen İlber Ortaylı, Kırım Tatarı bir ailenin çocuğudur. Henüz iki yaşındayken ailesiyle Türkiye’ye göç eden Ortaylı, ilk ve orta eğitimini İstanbul’da tamamlamıştır. İstanbul Avusturya Lisesinde başladığı eğitimlerine, Ankara Atatürk Lisesinde devam etmiş ve 1965 yılında bu okuldan mezun olmuştur.

1970 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi tarih bölümünde akademik kariyerine başlamıştır. Eğitim hayatı boyunca Türkiye’nin sosyal bilimler açısından en önemli isimlerinden olan; Halil İnalcık, Şerif Mardin, Seha Meray, İlhan tekeli, Mübeccel Kıray, Mümtaz Soysal vb. isimlerden eğitim almıştır.

Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın Türkiye’deki Akademik Hayatı

Prof. Dr. İlber Ortaylı, 1989 – 2002 yılları arasında Siyasal Bilgiler Fakültesi’Nde İdare Tarihi Bilim Dalı Başkanı olarak görev yaptı. Bunun ardından 2002 yılunda da Galatasaray Üniversitesi Hukuk Fakültesi Hukuk Tarihi anabilim dalı başkanlığını yürüttü. Bu görevden iki yıl sonra  bir süreliğine Bilkent Üniversitesi’nde konuk öğretim üyesi sıfatıyla dersler vermeye devam etti. Prof. Dr. İlber Ortaylı Galatasaray Üniversitesi Senato üyesidir. Bunun yanında İlke Eğitim ve Sağlık Vakfı Kapadokya Meslek Yüksekokulu Metevelli Heyeti üyeliği de yapmaktadır.

1970 yılında Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih Coğrafya Fakültesi tarih bölümünden mezun olan İlber Ortaylı, takip eden yıllarda Viyana Üniversitesi Slav ve Doğu Avrupa Dilleri alanında akademik eğitimlerine devam etmiştir.

Chicago Üniversitesi’nde yüksek lisans çalışmasına başlayan İlber Ortaylı, Türkiye’nin ve dünyanın en büyük tarihçilerinden biri olan, Şeyhul Müverrihin (Tarihçilerin Şeyhi) lakabıyla bilinen Halil İnalcık’ın yanında yapmıştır.

Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde Tanzimat Sonrası Mahalli İdareler adıyla bir tez hazırlamıştır. 1974 yılında bu tezi ile doktor unvanını almıştır. Takip eden dönemlerde 1979 yılında Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu adlı çalışması ile doçent olmuştur.

1982 yılında üniversitelerde uygulanan siyasi baskılara karşı bir tepki olarak görevinden ayrılmıştır. İstifasının ardından; Viyana, Berlin, Paris, Moskova, Princeton, Roma, Minih, Strazburg, Yanya, Sofya, Oxford, Cambridge başta olmak üzere dünyanın en iyi üniversitelerinde dersler vermiştir.

1989 yılında yeniden Türkiye’ye dönen İlber Ortaylı, profesör olarak akademik hayatına devam etmiştir. 1989 – 2002 yılları arasında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesinde İdare Tarihi Anabilim Dalı Başkanı olarak görev yapmıştır.

2002 yılında Galatasaray Üniversitesinde ve Bilkent Üniversitesinde misafir öğretim üyesi olarak dersler vermiştir. Galatasaray Üniversitesi ve M.E.F Üniversitesinde tarih dersleri vermeye devam etmektedir.

2005 yılında Topkapı Sarayı Müzesi müdürü olarak görev yapan İlber Ortaylı, 7 yıl boyunca bu görevi başarıyla yürütmüştür. 2018 yılında Kültür ve Turizm Bakanlığı bakanlık danışmanı olarak görev yapmıştır.

Akademik çalışmalarına ara vermeden devam eden İlber Ortaylı; Almanca, Rusça, İngilizce, Fransızca, İtalyanca, Farsça ve Latince bilmektedir. Tarih alanında yaptığı çalışmalarla dünya bilim çevreleri tarafından çalışmaları ilgiyle takip edilen isimler arasında yer almaktadır.

Akademik kariyeri boyunca sayısız çalışmaya imza atan İlber Ortaylı, aynı zamanda basit bir dille yazdığı tarih ve seyahat kitapları ile herkese tarihi sevdirmeyi başarmıştır. İlber Ortaylı kitapları ve yaptığı bazı çalışmaları; Eski Dünya Seyahatnamesi, Avrupa ve Biz, İstanbul’dan Sayfalar, Studies on Ottoman Transformation, Osmanlı İmparatorluğu’nda İktisadi ve Sosyal Değişim, İlber Ortaylı Seyahatnamesi, Bozkırdan Avrupa’nın Kapılarına, Osmanlı’yı Yeniden Keşfetmek, Türkiye İdare Tarihine Giriş vb. daha birçok farklı eser yer almaktadır.

Günümüzde çalışmalarına devam eden İlber Ortaylı, 2004 yılından itibaren sayısız televizyon programına katılmıştır. Yaptığı çalışmalarla Türkiye’nin önemli bilim insanları arasında yer almayı başarmıştır.

İlber Ortaylı’nın Üniversite Eğitimi

İlber Ortaylı 1969 yılında Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi ile Ankara Üniversitesi Dil Tarih Coğrafya Fakültesi Tarih Bölümü’nü bitirerek mezun oldu. Daha sonra Viyana Üniversitesi Slavistik ve Orientalistik Bölümü’nde eğitim hayatına devam eden İlber Ortaylı, master çalışmasında ünlü tarihçi Halik İnalcık ile birlikte görev yaptı.

Ortaylı Chicago Üniversitesi’nde yaptığı masterda “Tanzimat Sonrası Mahalli İdareler” adlı tezi ile 1974 yılında doktor oldu. Bu çalışmasından sonra “Osmanlı İmparatorluğu’nda Alman Nüfuzu” adlı bir diğer çalışması sonucunda da 1979 yılında doçentliğe yükseldi. İlber Ortaylı 1982 yılında devletin akademik politikalarına tepki göstermek adına görevinden istifa etti.

Bu istifanın ardından kısa bir süre sonra Avrupa’nın birçok önde gelen üniversitesinde ders vermeye devam etti. Bunlar arasında Viyana, Berlin, Paris, Princeton ve Moskova’da misafir profesör unvanıyla ders vermeyi sürdürdü.

Bununla birlikte Roma, Sofya, Cambridge, Oxford ve Tunus üniversitelerinde de birçok seminer ve konferans verdi. İlber Ortaylı’nın bu dönemde ürettiği çalışmalar, yerli ve yabancı bilimsel dergilerde Osmanlı tarihinin 16. ve 19. yüzyılı ve Rusya tarihiyle ilgili makaleler yayınlandı. İlber Ortaylı aldığı karar neticesinde 1989 yılında Türkiye’ye dönerek profesör oldu.

Prof. Dr. İlber Ortaylı’nın Televizyon Programları

Yayın hayatına TRT 2’de başlayıp TRT Türk’e geçen 2004 yılında ekranlara gelen “İlber Ortaylı İle” adlı belgeseli sundu.

2009 yılında NTV’de “İlber Ortaylı ile Tarih Dersleri” adlı programı sundu.

2011 yılında Bloomberg HT kanalından yayınlanan “İlber Ortaylı ile Zaman Kaybolmaz” adlı yapıma imzasını attı.

İlber Ortaylı; ileri seviyede Almanca, Fransızca, İngilizce, İtalyanca ve Rusça; orta seviyede Kırım Tatarca, Slovakça, Romence, Sırpça, Hırvatça, Boşnakça, Arapça, Farsça, Latince, İbranice, Antik Yunanca ve Yunanca bilmektedir.