Hususi ve Hizmet Pasaportu Nedir? Bu Pasaportları Kimler Alabilir?

Hususi ve Hizmet Pasaportu Nedir? Kimler Alabilir?
Geçtiğimiz günlerde Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin tarafından onaylanan kararnameyle artık hususi ve hizmet pasaportuna sahip olan Türk vatandaşlarının vize şartı aranmadan Rusya’yı ziyaret etmelerinin önü açıldı. Hususi pasaport almaya hakkı olan kişilerin eşleri ve çocukları da bu fırsattan yararlanabileceklerdir. Rusya ve Türkiye arasında karşılıkla yürütülen diplomatik ilişkiler son olarak Rusya’nın vizeyi kaldırmasıyla önemli bir ilerleme kaydetmiştir.

Hususi pasaport kullanmaya hak sahibi olan kişilerin, Rusya’da yürürlüğe giren kararname ile vizesiz ve görevlendirme şartı aranmadan ülkeye giriş yapmaları mümkündür. Hususi bir diğer adıyla yeşil pasaporta hak sahibi olan kişilerin eşlerinin de bu uygulamadan yararlanması beklenmektedir. Devlet adına hizmetlerini yurt dışında yürütecek kişiler için verilen hizmet pasaportlarına sahip kişilerde Rusya’nın yeni vize kararı kapsamında yararlanabileceklerdir.

Hususi (Yeşil) Pasaport Nedir, Kimler Alabilir?

Hususi pasaport; devlet adına görev ve hizmet yürüten kişilere ve bu kişilerin birinci dereceden akrabalarına verilen pasaport türüdür. Hususi pasaport hakkına sahip kişiler birçok ülkeye vizesiz olarak seyahat edebilmektedirler. Bu ülkeler arasına son dakika kararıyla Rusya’da eklenmiştir. Çıkarıldıktan sonra 5 yıllık süre için geçerli olan yeşil renkli hususi pasaport, birçok açıdan avantaj sağlamaktadır. Özellikle ülkelere giriş ve çıkışlarda kolaylık sağlamasıyla birlikte, vizesiz olarak seyahat imkanı da sunulmaktadır.

Hususi (yeşil) pasaport ülkemizde sadece Emekli Sandığına bağlı görev yapan ve memur statüsünde olan kişilere verilmektedir. Hususi pasaport; TBMM eski üyeleri ve bakanlara, 1 – 2 – 3. Derecede görev yapan; emekli olmuş veya diğer kamu görevlilerine, belediye başkanlarına, milli sporculara, sınırlı sayıda iş adamlarına ve bu gruba mensup kişilerin eşleriyle birlikte 25 yaşını doldurmamış çocuklarına, yeşil pasaport verilmektedir.

Hususi pasaportun geçerlilik süresi, kişinin amirinin talebi ve İçişleri Bakanlığı tarafından belirlenen kurallara göre 6 ay ve 5 yıllık süreler zarfında verilebilir. En fazla 5 yıl süreyle geçerli olan hususi pasaportların süreleri standart işlemler takip edilebilir. Bunun yanı sıra hususi pasaport çıkarmak için diğer pasaport işlemlerinde olduğu gibi Nüfus ve Vatandaşlık İşleri Müdürlüklerinden taleplerini gerçekleştirebilirler.

Hususi pasaport çıkarmak için gereken evraklar arasında; memurluğa devam eden kişiler içi: çalışılan kurumun müdürlüklerinden alınacak imzalı belgeler, emekliler için: emekliliğin alındığı döneme ait kadro bilgisini gösteren belge, 18 yaşından küçükler için: velilinin muvafakatnamesi gerekmektedir. Bu belgelerin yanı sıra; nüfus cüzdanı, biyometrik fotoğraf vb. pasaport için gerekli olan belgelere ihtiyaç duyulmaktadır.

Hizmet (Gri) Pasaportu Nedir, Kimler Alabilir?

Hizmet pasaportu, hususi pasaportların özellikleriyle oldukça benzer özelliklere sahiptir. Hizmet pasaportları sadece yurt dışında kamu görevini ifade edecek devlet memurları için görev süresince verilmektedir. Hususi pasaportlardan ayıran en önemli unsuru ise bu pasaportun sadece belirli bir hizmet için ve bu hizmet süresi için verilmesidir. Tanımlanan sürelerin sona ermesi halinde pasaport geçerliliğini kaybeder. Özel görevli idari personel, belediye yetkilileri ve milli sporcularda bu pasaporttan yararlanabilmektedir. Hizmet pasaportu birçok ülkeye herhangi bir vize şartı sunulmadan giriş imkanı sağlamaktadır. 5682 sayılı Pasaport Kanunu kapsamında gri hizmet pasaportlarının sadece görev süresi için verileceği belirtilmiştir.

Hizmet pasaportu; hususi ya da diplomatik pasaporta sahip olmayan kişilere, yurt dışındaki vazifelerini görebilmeleri için tahsis edilmektedir. Hizmet pasaportu; hükümet, yerel idare ve belediyelerce özel vazifelendirilen resmi görevlilere, Türk Kızılay, Türk Hava Kurumu vb. kurumlarca görevlendirilen kişilere, uluslararası kuruluşlarda görev yapacak olan kişilere ve bu kişilerin 25 yaşını doldurmamış çocukları ile eşlerine verilmektedir.

Görev süresine göre düzenlenen gri pasaportlar, hizmet süresinin bitmesinin ardından tekrardan kurumlara teslim edilmelidir. Genellikle hizmet pasaportları 5 yıllık bir süre için çıkarılmaktadır. Vazife yürütülecek ülkenin vizelerini de kapsayan hizmet pasaportları, ülkelere rahatça giriş, çıkış ve seyahat avantajı sağlamaktadır.

Hizmet pasaportuna sahip olan kişilerin bu pasaportları turistlik amaçla kullanmaları düşünülemez. Sadece görevli olarak gidilmesi ön görülen ülke için geçerli olan hizmet pasaportlarının farklı amaçlarla kullanılması, birçok açıdan problemlerin ortaya çıkmasına neden olmaktadır.

Hususi (Yeşil) Pasaportla Hangi Ülkelere Vizesiz Seyahat Edilebilir?

Devlet adına kamu görevlerini ifa eden memurların, eşlerinin ve 25 yaşını doldurmamış çocuklarının hususi bir diğer adıyla yeşil pasaport çıkarması mümkündür. Yeşil pasaport ile vizesiz gidilecek ülkeler arasına Rusya’nın katılmasıyla liste bir hayli uzamıştır.

Hususi pasaport ile vizesiz gidilen Avrupa ülkeleri; Almanya, Fransa, Finlandiya, Hollanda, İsviçre, İtalya, İzlanda, Rusya, Ukrayna, Danimarka, Belçika vb. birçok ülkeye vizesiz ya da kapıda vize uygulamalarıyla seyahat edilebilmektedir. Bunun yanı sıra hususi pasaport kapsamında; Asya, Afrika ve Güney Amerika’da hemen hemen her ülkeye vizesiz giriş yapılabilmektedir.

Bu ülkelerin dışında hususi pasaporta sahip Türk vatandaşları Ermenistan’a giriş yaparken Türk temsilciliklerinden vize almaları gerekmektedir. Bordo pasaporta sahip kişilerin kapıda vize alarak girmeleri mümkündür. Yeşil pasaport sahibi kişilerin yurt dışında birçok ülkeye 30 ve 90 gün aralıklarında vizesiz girmeleri mümkündür.