SGK’dan Serviste Kaza Geçirenlere İş Göremezlik Geliri

Milyonlarca çalışan işyerine servisle veya kendi aracıyla gitme konusunda tereddüt yaşıyor. Bu noktada her iki yöntemin de kendisine göre birtakım avantajları ve dezavantajları olsa da Sosyal Güvenlik Kurumu’nun uygulamalarına göre işe giderken servis kullanmak daha cazip görünüyor. Nitekim işe kendi aracıyla giden bir çalışan, hem aracının akaryakıt parasını cebinden ödemiş oluyor hem de meydana gelmesi mümkün olan bir kazada SGK’dan iş göremezlik geliri almaktan mahrum kalıyor. İş kazasında sağlanan haklar nelerdir? İşçilerin yaşadığı hangi kazalar iş kazası olarak değerlendirilir? Detaylar yazımızın devamın yer alıyor...

Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından sigortalı çalışan vatandaşlara iki farklı güvence sağlanıyor. Bunlardan ilki “kısa vadeli sigorta kolları” olarak adlandırılırken, diğeri ise “uzun vadeli sigorta kolları” olarak nitelendiriliyor. Örnek vererek açıklamak gerekirse, henüz emeklilik şartlarını tamamlamadan kendi eceliyle vefat eden sigortalı işçiler uzun vadeli sigorta kolları uygulamalarına dahil ediliyor.

Söz konusu kişilerin hak sahipleri olan yakınlarına ölüm aylığı bağlanabilmesi için eski adıyla SSK yeni adıyla 4A statüsüne bağlı olarak en az 5 yıldan beri çalışmış olmaları ve de 900 gün prim ödemiş olmaları gerekiyor. Bununla birlikte 4B ve 4C statüsünde olan merhum vatandaşın ise en az 1800 gün prim ödeme şartı bulunuyor. Dolayısıyla Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından öne çıkarılan bu şartları sağlamayan hak sahiplerine herhangi bir aylık bağlanması mümkün olmuyor.

İş Kazası Geçirenlere Kısa Vadeli Sigorta!

Uzun vadeli sigorta uygulamalarının aksine iş kazası ya da çalıştığı meslekten ötürü bir hastalık geçirmiş olanlara kısa vadeli sigorta kolları uygulanıyor.

Bu sigorta türünün en belirgin özelliği ise, söz konusu işte çalışmaya başlar başlamaz karşılaşabileceği risklere karşı hem sigortalı işçiyi hem de yakınlarını koruma altına almak.

Geçici İş Göremezlik Geliri

Sosyal Güvenlik Kurumu (SGK) işçinin çalışma hayatı sırasında meydana gelen iş kazalarında, yaralanan işçiye raporlu olduğu dönem boyunca geçici iş göremezlik geliri ödemesi yapıyor.

Bunun yanında eğer işçi, yaşanılan kaza sonucunda iş gücünün %10 veya daha fazlasını kaybetmesi durumunda ise sürekli iş göremezlik geliri sağlanıyor. Kurumun uyguladığı yönetmeliğe göre iş kazası geçiren işçi, kazadan sonra yeniden iş yaşamına geri dönüp çalışmaya başlasa bile, iş göremezlik oranı %10’un altına düşmediği sürece sürekli iş göremezlik geliri almaya devam ediyor.

Böyle bir durumda olan çalışan, patronundan çalışmasının karşılığı olarak normal ücretini almaya devam ederken, diğer bir yandan da Sosyal Güvenlik Kurumu’ndan sürekli iş göremezlik geliri almayı sürdürür. İş kazasında yaşamını yitiren işçilerin hem eşine hem de bakmakla yükümlü olduğu çocuklarına da ölüm aylığı bağlanıyor.

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun ölüm aylığında ve iş göremezlik gelirinde dikkate aldığı en önemli husus olan yaralanmanın veya ölüme sebebiyet veren kazanın iş kazası sonucu gerçekleşip gerçekleşmediği olması sebebiyle bu noktaya dikkat edilmesi gerekiyor.

İş Kazasının Tanımı

Sosyal Güvenlik Kurumu’nun meydana gelen herhangi bir kazayı iş kazası olarak nitelendirebilmesi için iki tabir kullanılıyor. Buna göre iş kazası ya işyerinde ya da işyeri olarak kabul edilen yerlerde meydana gelebilir.

Dolayısıyla işyerinin sınırları içinde yer alan dinlenme, çocuk emzirme, uyku, yıkanma, muayene, bakım, yemek yeme, beden eğitimi yerleri, avlu ve büro gibi mekanlar ile bu mekanda bulunan ek yerler işyeri tanımına giriyor.

Servis Varsa Kendi Aracını Kullanma

İşyerindeki alanlar dışında işverenin tahsis ettiği taşıtların karıştığı trafik kazaları da iş kazası olarak değerlendiriliyor. Bu noktada kazada yaralanan işçiye veya kaza sonucu vefat eden işçinin ailesine Sosyal Güvenlik Kurumu tarafından gelir bağlanıyor. Fakat işçi, işyerine şahsi aracıyla giderken bir trafik kazası yaşarsa bu durumda ne kendisine ne de yakınlarına herhangi bir gelir bağlanmıyor.

Dolayısıyla işveren servis imkanı sunduğu halde bu imkandan yararlanmayıp şahsi aracıyla işe giden çalışanlar hem ceplerinden yakıt parası ödüyor hem de meydana gelmesi muhtemel bir trafik kazada yakınlarının bu haktan yararlanmasına engel oluyor.

Bu yönetmelik kapsamında SSK’lıların dışında BAĞKUR’lular da geçici veya sürekli iş göremezlik gelirinden faydalanabilir. Zira bu kişiler, sahibi ya da ortak oldukları firmalara ait işyerlerinde kaza geçirdikten sonra rapor almaları halinde bu geliri almaya hak kazanırlar.