Afganistan'da şiddetin gölgesinde barış

KABİL (AA) - SAYED KHODABERDI SADAT - ABD ile Taliban, Afganistan'da 18 yıldır devam eden savaşı sona erdirecek bir anlaşmaya yakın olduklarını açıklasalar da ülkede şiddet durmak bilmiyor.

Katar'da barış müzakerelerinin dokuzuncu turunun tamamlanmasının ardından başkent Kabil'e gelen ABD'nin Afganistan Özel Temsilcisi Zalmay Halilzad, geçen hafta Taliban ile yapılan son barış görüşmesi sonucu prensip olarak uzlaşmaya vardıklarını duyurdu.

AA muhabirinin derlediği bilgilere göre, Taliban ile ABD arasında uzlaşılan barış anlaşması taslağında, ülkede bulunan 14 bin ABD askerinden 5 bininin ilk etapta çekilmesi, şiddet olaylarının azaltılması, Afgan hükümetiyle Taliban'ın doğrudan görüşme başlatması, Taliban'ın, Afganistan topraklarının militanlar tarafından ABD ve müttefiklerine yönelik saldırılarda kullanılmasına izin vermemesi ve ateşkes yer alıyor.

Kabil'deki görüşmeleri tamamladıktan sonra ABD'ye dönecek olan Halilzad, anlaşma metnini ABD Başkanı Donald Trump'ın onayına sunacak.

- ''Eşref Gani anlaşma taslağından endişeli''

Halilzad tarafından sunulan anlaşma taslağını inceleyen Afganistan Cumhurbaşkanı Eşref Gani, anlaşma metninden endişeli olduğunu belirtmişti.

Gani'nin, özellikle anlaşma metninde yer alan Taliban'a daha çok imkan sunulmasından endişeli olduğu düşünülüyor.

Öte yandan Cumhurbaşkanı Gani'nin, Taliban ile anlaşma taslağını ABD Başkanı Trump ile görüşmek üzere yakında ABD'ye gitmesi planlanıyor.

- Barış için seçim ertelenebilir

Taliban'ın 2001'de hükümetten düşmesinin ardından 4'üncüsü 28 Eylül'de gerçekleşmesi planlanan cumhurbaşkanı seçiminin barış anlaşması nedeniyle ertelenebileceği düşünülüyor.

Geçen haftalarda açıklama yapan ABD'nin Kabil Büyükelçisi John Bass, ''Afganistan'da yakında yapılması planlanan cumhurbaşkanlığı seçimi de görüşmeleri devam eden barış da önemlidir ancak ABD için barış konusu önceliklidir.'' diye konuşmuştu.

ABD tarafı seçimin ertelenmesi ihtimaline yeşil ışık yaksa da Ancak Afganistan hükümeti ise seçimin belirtilen tarihte yapılmasında kararlı.

- Taliban saldırılarını arttırdı

Bir yandan barış rüzgarının esmeye başladığı ülkede diğer yandan Taliban saldırılarını arttırdı.

Taliban militanları, geçen hafta ülkenin kuzeyindeki stratejik konuma sahip Kunduz vilayetine toplu saldırı gerçekleştirmişti. Talibanın vilayet merkezinde güvenlik güçlerini hedef alarak düzenlediği iki ayrı intihar saldırısında da 16 kişi hayatını kaybetmişti.

Diğer yandan militanlar, Kunduz'a komşu Bağlan vilayetine de Kunduz'dan bir gün sonra saldırmış ancak Afgan güvenlik güçleri, Taliban militanlarının her iki kente gerçekleştirdiği saldırıları da püskürtmeyi başarmıştı.

Militanların hedefindeki bir diğer vilayet de Farah oldu. Taliban üyeleri iki gün önce vilayet merkezini ele geçirmek için saldırı başlatmış ve her iki taraf da çıkan çatışmalarda kayıp vermişti.

Afganistan İçişleri Bakanlığından alınan bilgiye göre, ülkenin Tahar, Belh, Bağlan, Kunduz, Faryab, Badahşan, Farh ve Herat vilayetleri başta olmak üzere 12 vilayette Taliban militanlarıyla güvenlik güçleri arasında çatışmalar sürüyor.

Diğer yandan Taliban ise 2001'de ABD'nin Afganistan'ı işgalinden bu yana ülkede bugüne kadar kontrol ettiğinden daha fazla toprağı kontrol ediyor.

- Kabil'de Taliban'ın kanlı saldırıları

Başkent Kabil de bir hafta içerisinde Taliban'ın üstlendiği iki bombalı saldırının hedefi oldu.

Bazı uluslararası organizasyonların ve misafirhanelerin bulunduğu Green Village yerleşkesinde düzenlenen bombalı saldırıda 16 kişi hayatını kaybederken 119 kişi de yaralanmıştı.

İkinci saldırı da ABD'nin Kabil Büyükelçiliği ve diğer diplomatik misyonlara ev sahipliği yapan Şaşdarak bölgesinde gerçekleşmiş ve 10 kişinin ölümüne yol açmıştı.

Bu bölgeler daha önce de sıklıkla saldırıların hedefi olmuştu. Çok sayıda yabancının yaşadığı söz konusu bölgeler hem Afgan hem de özel güvenlik güçleri tarafından çok sıkı bir şekilde korunuyor.

- Barış süreci

Cumhurbaşkanı Gani yönetimindeki hükümet için büyük tehdit unsuru olan Taliban örgütü, halen ülkenin birçok bölgesinde hakimiyetini koruyor.

Hükümetin geçen yıllarda defalarca Taliban ile barış görüşmelerine başlamak için çaba sarf etmesine ve bu kapsamda Barış Konseyi kurmasına rağmen henüz bir sonuca ulaşılamadı.

ABD ile Taliban arasındaki son görüşmeler, "Afganistan topraklarının özellikle Taliban'ın kontrolündeki kısımlarının terör örgütleri için güvenli bölge haline gelmeyeceği garantisine karşılık, ABD askerlerinin ülkeden tamamen çekilmesi sözü" çerçevesinde yürütülüyor.