Guatemala'da yolsuzlukları soruşturan komisyonun görevine son verildi

GUATEMALA (AA) - Guatemala'da yolsuzlukları soruşturan Birleşmiş Milletler (BM) destekli Guatemala Uluslararası Cezasız Kalmayla Mücadele Komisyonunun (CICIG) görevi 12 yılın ardından son buldu.

Guatemala Devlet Başkanı Jimmy Morales'in gelecek iki yıl için yetkilendirmeyi reddetmesi üzerine CICIG'in ülkedeki görevi sona ermiş oldu.

Morales, 31 Ağustos'ta, CICIG'in yetkisinin yenilenmeyeceğini ve mevcut görev süresinin salı günü sona ermesiyle komisyonun ülkeden ayrılacağını belirtmişti.

- "Guatemala halkının büyük bölümü, yıllar boyunca gösterdiğiniz kararlılık için sizlere teşekkür ediyor"

İnsan hakları savcısı Jordan Rodas, Komisyon başkanı Ivan Velasquez'e atfen yaptığı konuşmada, "Siz ve CICIG'deki tüm büyük ekip şunu bilmeli ki Guatemala halkının büyük bölümü çalışmanızı onaylıyor ve yıllar boyunca gösterdiğiniz kararlılık için sizlere teşekkür ediyor." dedi.

Velasquez de sosyal medyadan yaptığı açıklamada, "yolsuzluk ve cezasızlığa karşı mücadeleye bağlı" hükümet yetkililerine teşekkürlerini iletti.

BM Genel Sekreter Sözcüsü Stephane Dujarric de konuya ilişkin açıklamasında, CICIG'in, "Guatemala'daki soruşturma ve kovuşturma kapasitelerinin yanı sıra hukukun üstünlüğünü güçlendirmek için de belirleyici katkı sağladığı" değerlendirmesinde bulundu.

Dujarric, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'in, "cezasızlıkla mücadele etme çabalarının süreceğine güvendiğini ve BM'nin hukukun üstünlüğünü güçlendirmede Guatemala ile işbirliğine devam etmeye hazır olduğunu ifade ettiğini" aktardı.

- Mahkeme BM destekli komisyonun kapatılma kararını bozmuştu

Guatemala, ocak ayında, CICIG'yi "iç işlerine karıştığı" gerekçesiyle kapatma kararı almıştı.

Anayasa Mahkemesi ise Devlet Başkanı Jimmy Morales'in, CICIG'i tek taraflı kapatma kararını bozmuştu.

İnsan hakları savcısı Rodas, Anayasa Mahkemesinin Morales'in verdiği CICIG'nin görevine son verilmesi kararını geçersiz kıldığını belirterek Morales yönetiminin yeni karara uyması gerektiğini söylemişti.

Anayasa Mahkemesinden yapılan açıklamada, komisyonun görev süresinin 2019'u da kapsadığı kaydedilmişti.

Diğer yandan, Dujarric, Guterres'in, Guatemala Dışişleri Bakanı Sandra Jovel tarafından kendisine iletilen mektupta CICIG'in ülkenin "içişlerine karıştığı" iddialarını ve mektubun içeriğini şiddetle reddettiğini belirterek, komisyonun görev süresinin 3 Eylül 2019'da sona ereceğini ve Guatemala hükümetinden bu tarihe kadar sözleşmedeki yasal yükümlülüklerini tamamen yerine getirmesini beklediğini ifade etmişti.

- Velasquez'in ülkeye girişi yasaklanmıştı

Guatemala Devlet Başkanı Jimmy Morales, geçen ağustosta komisyonun görev süresinin yeniden uzatılmayacağını söylemiş ve bir süre sonra CICIG Başkanı Ivan Velasquez'in ülkeye girişini yasaklamıştı.

Guatemala hükümeti eylül başında BM Genel Sekreteri Antonio Guterres'e, CICIG Başkanı Ivan Velasquez'in ülkeye girmesine izin verilmeyeceği yönündeki kararını aktarmış, sonrasında BM, komisyon başkanının "durum netlik kazanıncaya kadar görevini Guatemala dışından yürütmesine" karar vermişti.

Anayasa Mahkemesi, 16 Eylül 2018'de Velasquez'in Guatemala'ya tekrar kabul edilmesi kararı almıştı. Mahkeme, kararın temyiz edilemeyeceğini duyurmuştu ancak karara rağmen Velasquez'in ülkeye girişine yine müsaade edilmemişti.

- CICIG görevlilerinin diplomatik dokunulmazlığı kaldırılmıştı

Guatemala hükümeti, geçen ay da 11 CICIG görevlisinin diplomatik dokunulmazlığını kaldırmıştı.

Morales'in seçim kampanyasının finansmanı için 800 bin dolardan daha büyük bir miktarı bildirmeyi reddettiği ve partisinin banka hesaplarını gizlediği ayrıca iş adamlarının, kendisini devlet başkanlığına taşıyan Ulusal Yakınlaşma Cephesine bir milyon dolardan fazla para aktardığı iddia ediliyordu.

Hakkındaki iddiaları reddeden Morales, CICIG Başkanı Velasquez'i "istenmeyen adam" ilan etmişti.

Guatemala'da 13 yıl önce BM'nin desteğiyle kurulan ve 12 yıldır ülkedeki yolsuzlukları soruşturan CICIG, daha önce ülkenin eski Devlet Başkanı Otto Perez Molina ve eski Devlet Başkanı Yardımcısı Roxan Baldeta'nın yargılanmasında kilit rol üstlenmişti. Molina ve Baldeta, hapis cezalarına çarptırılmıştı.