Bakan Soylu'dan Trafik Haftası Makalesi: "Bir Yol Hikayesi"

Bakanlığın internet sitesinde yayımlanan makalede Soylu, insana dair her emarenin trafikte kendisini gösterdiğini, yollar kalabalıksa gündemin ve işlerin yoğun, hayatın canlı, yollar tenhaysa hepsinin durgun olduğunu ifade etti.

Hayatın merkezindeki trafiğin, bir yaşam belirtisi olduğu kadar insan hayatını tehdit eden küresel bir sorun olduğuna işaret eden Soylu, Dünya Sağlık Örgütünün "sağlık sorunu" olarak tarif ettiği trafik kazaları nedeniyle dünyada her yıl ortalama 1 milyon 350 bin kişinin hayatını kaybettiğini, yaklaşık 50 milyon insanın da yaralandığını bildirdi.

Soylu, trafik kazalarının, küresel ölçekte ölüm sebepleri arasında 8'inci sırada, 5-29 yaş aralığındaki kişilerin ölüm sebepleri arasında ise 1'inci sırada olduğunu belirterek, araçların hızlarının artması ve cep telefonu gibi bazı yeniliklerin dikkat dağıtıcı etkisiyle bu tehdidin kamçılandığını kaydetti.

- "15 Temmuz'dan sonra stratejik boyut kazandı"

Geçen yıl meydana gelen trafik kazalarının, Türkiye'ye ekonomik maliyetinin 55,5 milyar lira olarak hesaplandığına dikkati çeken Soylu, ülkede trafik kazalarının azaltılması amacıyla pek çok tedbir uygulandığını ancak bu sorunla mücadelenin, ülkenin bir anlamda güvenlik miladı olan 15 Temmuz'dan sonra stratejik boyut kazandığını bildirdi. 

Bu alandaki ilk stratejik adımın, 2011'de Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın öncülüğünde hazırlanan ve trafik kazalarındaki can kayıplarını yüzde 50 azaltmayı hedefleyen "Karayolu Trafik Güvenliği Stratejisi ve Eylem Planı" olduğunu anımsatan Soylu, 2017'de yayınlanan "Trafik Güvenliği Uygulama Politika Belgesi"nin de bu plan dahilinde atılacak yeni somut adımların, yeni tedbir ve stratejilerin tarif edildiği güncel bir yol haritası olduğunu ifade etti.

Soylu, " denetim", "toplumsal farkındalık", "kapasite artırımı" ve "eğitim"in, bu stratejinin dört sac ayağını oluşturduğunu belirtti.

Plakaya yazılan cezaları azaltıp yüz yüze yapılan denetimleri artırdıklarını anımsatan Soylu, bu sayede sürücünün farkındalığını artırdıklarını, ceza kesme yerine ikaz etmeyi ön planda tuttuklarını vurguladı.

Soylu, kazaların yoğun olduğu cuma, cumartesi ve pazartesi günleri ile diğer günlerin 18.00-20.00 saatleri arasında ekip ve personel sayısını 2 kat artırdıklarını bildirdi. 

Tuzak/tekrarlanan radar uygulamalarına son verdiklerini bunun yerine 2 bin 155 kilometrelik otoyol ağında HGS/OGS ile giriş-çıkış gişeleri arasında "Ortalama Hız Tesbit Sistemi"ne geçildiğini ifade eden Soylu, 2018-2019 yılları arasında bu sistemin kullanıldığı otoyollarda kaza sayısının yüzde 20,3, ölümlü kaza sayısının yüzde 12 azaldığını vurguladı.  

- Maket araçlar kazaları azalttı

Soylu, ülke genelinde yol kenarlarına yerleştirilen 753 maket/model trafik ekip araçlarının bulundukları yerin 3 kilometre yarıçapındaki alanda 2018'e göre 2019'da kaza sayısının yüzde 11,5, ölümlü kaza sayısının yüzde 17,5, bu kazalardaki can kayıplarında yüzde 26,44 azalış elde edildiğini belirtti.

Drone ve helikopterler aracılığıyla yapılan havadan trafik denetimlerine değinen Soylu, uygulamanın başladığı 5 Ekim 2018 ila 6 Ocak 2020 arasında 1771 saat uçuş yapılan helikopterlerle 12 bin 52, 18 bin 283 saat uçuş yapılan dronelerle ise 107 bin 94 ihlal tespit edildiğini aktardı.

Trafik kazalarının sıklıkla yaşandığı "kaza kara noktaları"nda özel denetimler yapıldığını belirten Soylu, son 10 yılda trafik kazalarında günlük ortalama can kaybının Ramazan Bayramı günlerinde yüzde 51,5, Kurban Bayramı günlerinde ise yüzde 34 azaldığını kaydetti. 

Kamu yönetiminde hiçbir kalıcı başarının, toplumun desteği ve katkısı olmadan elde etmenin mümkün olmadığına işaret eden Soylu, trafik güvenliği meselesinde sürücü ve yaya davranışlarını değiştirmek için farkındalık kampanyaları gerçekleştirdiklerini anımsattı.

- Trafik eğitimleri

Soylu, trafik eğitimleri kapsamında son 5 yılda kusurlu olarak en çok kaza yapan 3 bin 50 sürücüye yeniden eğitim verdiklerini bildirdi.

Geleceğin kazalarını bugünden önleyebilmek için gelecekteki sürücü ve yayalara bugünden doğru davranışları kazandırmayı gerekli gördüklerinin altını çizen Soylu, 42 ilde 90 " Çocuk Trafik Eğitim Parkı"nın bulunduğunu, 2020'nin sonunda 81 ilin tamamında bu parklardan olacağını ifade etti.

Soylu, 2018-2019 yıllarında 5 bin 800 emniyet personelinin, polis okullarından mezun olduktan sonra doğrudan trafik birimlerine ataması yapıldığını, böylece şehirlerarası yollarda trafik ekibi bulunma sıklığının 20 kilometreden 16 kilometreye, nüfus bakımından bir trafik ekibine düşen kişi sayısının da 23 bin kişiden 17 bine gerilediğini bildirdi.

Yapılan düzenlemeyle spin atma, drift yapma ve abart egzoz kullanmanın suç kapsamına alınarak bunların cezalarının artırıldığını anımsatan Soylu, 2019'da ekiplerce drift yapma suçundan 3 bin 758, abart egzoz kullanmaktan 17 bin 727 işlem yapıldığını kaydetti. 

2018'in ekim ayında "Karayolları Trafik Kanunu"nda yapılan değişiklikle trafikte yaya önceliği uygulamasına geçildiğini belirten Soylu, ilk bir yılda yaya ölümlerinin yüzde 22 azalarak 495'ten 385'e gerilediğini ifade etti.

- Trafik kazaları düşüşte

Trafik alanında atılan bu adımların sonuçlarına değinen Bakan Soylu, şunları kaydetti:

"Öncelikle şu tespiti yapmak yerinde olur, 2011-2020 Karayolları Trafik Güvenliği Stratejik Planı artık tamamlanmak üzeredir ve hedeflerine bir yıl önceden ulaşmış durumdadır. Uluslararası bir standart olan 100 bin kişi başına trafik kazalarındaki can kaybı ortalaması dünyada 18, Avrupa Birliği ülkelerinde 5, ABD'de 11,4, Fransa'da 4,85 ve Almanya'da 3,96'dır. Ülkemizde bu rakam, 2015'te 9,6 iken 2019 sonu itibarıyla 6,5'e gerilemiştir. Dünya Sağlık Örgütü verilerine göre, dünyada 2000-2016 yılları arasında bu rakam 18,8'den 18,2'ye gerilemişken Türkiye'de ise son 4 yılda 9,6'dan 6,5'e gerilemiş olmasının, dünya ortalamasının üstünde bir gelişme anlamını taşıdığı açıktır. Net rakam üzerinden konuşursak 2015 yılında trafik kazalarında yaşadığımız toplam can kaybı sayımız 7 bin 530'du. 2018'de 6 bin 675'e gerilettiğimiz bu sayı, 2019 sonu itibarıyla 5 bin 473 olarak gerçekleşmiştir.

Özellikle 2018-2019 arasında ölümlü kaza sayısındaki yüzde 22,4'lük, olay yeri can kaybındaki yüzde 25,1'lik azalış, dünyada örneği görülemeyecek ölçüde hızlı bir düşüştür. Kıyaslamada kolaylık olması açısından 2011 yılını 100 kabul ettiğimizde 2016-2019 arasında araç sayımız 131,1'den 143,9'a, sürücü sayımız 123,8'den 134'e yükselmiş, buna karşın ölümlü kaza sayımız 93,3'den 67,8'e, can kaybı sayımız ise 91,1'den 65,8'e gerilemiştir."

- "Sıfır yapana kadar kendimizi başarılı göremeyiz"

Yapılan çalışmalarla elde edilen olumlu sonuçların rakamlara da yansıdığını belirten Soylu, "Ancak net bir gerçek var ki, trafik kazalarının konusu, insan hayatı olduğu için buradaki bir sayısı bile bizim için büyük bir sayıdır ve bunu sıfır yapana kadar kendimizi başarılı görmemiz, elbette ki mümkün değildir. Bu itibarla önümüzdeki süreçte de kendimize yeni hedefler ve yeni stratejiler belirlemek durumundayız." ifadelerini kullandı.

Bakan Soylu, makalesine şöyle devam etti:

"Kısa vadede 2020 yılı için sayısal hedefimiz, ölümlü kazalarda yüzde 6, yaralanmalı kazalarda yüzde 3 azalma sağlayarak kayıplarımızı daha da aza indirmektir. Bu hedefi gerçekleştirmek için denetimlerimiz artarak devam edecektir. Keza sürücü ve yayalar üzerinde öteden beri uyguladığımız 'algılanan yakalanma riski duygusunu' arttırmaya dönük faaliyetlerimiz de kesintisiz sürecektir. Bunun yanı sıra trafikteki tüm hizmetlerde bürokrasiyi azaltmak da önümüzdeki dönemin hedefleri arasındadır. Bugüne kadar attığımız her adımda olduğu gibi önümüzdeki süreçte de yasal mevzuat adımlarımız devam edecektir. Seyir halinde cep telefonu kullanımı ve emniyet kemeri kullanımına ilişkin denetim ve farkındalık çalışmalarımız da kesintisiz sürecektir.

2011-2020 Karayolları Trafik Güvenliği Stratejik Planı tamamlandı. Buradaki hedeflere 2019 itibarıyla ulaşıldı. Artık 2021-2030 Stratejik Planımızı ve hedeflerimizi belirliyoruz. Buradaki yeni stratejik hedefimiz, 'güvenli sistem' yaklaşımı olacaktır. İnsanoğlu hata yapabilir. 'Güvenli sistem' yaklaşımıyla insanları hata yapmayacak hale getirmenin yanı sıra trafikteki olası hataları telafi edecek ve örtecek bir sistem geliştirmenin peşinde olacağız. İnsanı hataya sevk etmeyecek daha güvenli yollar, işaretleme ve sinyalizasyon sistemleri, araçlar ve işlevsel hız limitleri oluşturmak, kaza sonrası müdahale ekipmanlarının ve yöntemlerinin kusursuzluğunu temin etmek bu yeni dönemin hedefleri arasındadır."

- "Umutlu ve gayretliyiz"

"Bugüne kadar yaptıklarımız gösteriyor ki bunu başarabiliriz. Önümüzde ciddi bir mesafe var ama biz de ciddi bir yol katettik. Öyleyse umutluyuz ve gayretliyiz." ifadesini kullanan Soylu, emeği geçen herkese, kurallara uyan, uymaya gayret gösteren tüm vatandaşlara teşekkür etti, trafik kazalarında hayatlarını kaybedenlere Allah'tan rahmet, yaralılara acil şifalar diledi.